محمد ابراهیمی - کارشناس ارشد، گروه حشره شناسی کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه اروم
محمدحسن صفرعلیزاده - عضو هیات علمی استاد گروه گیاهپزشکی دانشکده کشاورزی دانشگاه ارومیه
اروج ولیزادگان - عضو هیات علمی استاد گروه گیاهپزشکی دانشکده کشاورزی دانشگاه ارومیه

طی چند دهه اخیر تحقیقات وسیعی روی ترکیب های گیاهی متعدد به منظور دستیابی جایگزین های بی خطر یا کم خطر و مؤثرتر ازحشرهکش های شیمیایی برای کنترل آفات انجام شده است . در این تحقیق، به منظور بررسی میزان تأثیر اسانسهای گیاهی در کنترلاین شته، اثر اسانس سه گیاه چریش Azadirachta indica Adr. Juss. ، اکالیپتوس Dehnh. Eucalyptus amaldulensis و برگ بو )L( Laurus nobilis روی فرم بیبال حشرات کامل شته جالیز مورد مطالعه قرار گرفت. برای تعیین LC50 ، از غلظت های کشنده اسانسها به روش قطرهگذاری استفاده شد. برای این منظور، آزمایش زیستسنجی در شرایط دمایی 1± 32 درجهسلسیوس، رطوبت نسبی 2±60درصد و دوره نوری 10 ساعت روشنایی و 9 ساعت تاریکی انجام گردید ازهراسانس گیاهی غلظتهای مختلف در 2 تکرار مورد آزمایش قرار گرفت. با افزایش غلظت اسانس ها تأثیر آنها روی مرگ و میر این شته افزایش یافت . مقدار LC50 جمعیت شته برای اسانس های چریش، اکالیپتوس و برگ بو به ترتیب 2398 و 8212 و 1314 پیپیام بدست آمد که تأثیر بیشتر اسانس چریش را نسبت به دیگر اسانس ها نشان داد. این اسانس ها باعث کاهش باروری و طول عمر حشرات کامل شته جالیز نسبت به تیمار شاهد شدند. که اسانس چریش در مقایسه با اسانسهای دیگر در کاهش صفات مذکور تأثیر بیشتری داشت

اسانس، روش قطره گذاری، اکالیپتوس، چریش، برگ بو، شته جالیز