سوگند نقوی - عضو هیأت علمی دانشگاه زابل. مربی
حمیدرضا بخشنده فرد - عضو هیأت علمی دانشگاه هنر اصفهان
حسین احمدی - عضو هیأت علمی دانشگاه هنر اصفهان
عطا حسن پور - سرپرست هیأت کاوش محوطه تاریخی سنگتراشان خرم آباد،کارشناس ارشد باستان شناسی،اداره کل میراث فرهنگی لرستان

استان لرستان کنونی که در مرکز جنوب غربی ایران واقع شده دارای تپه ها، گورستان و بناهای تاریخی بسیاری است که دوره های پیش از تاریخی، تاریخی و دوره اسلامی را در خود جای داده است. آثار مفرغی و آهنی منطقه لرستان همواره مورد توجه پژوهشگران، باستان شناسان و مرمتگران آثار تاریخی بوده است؛ اما آثار آهنی کشف شده در این منطقه نسبت به آثار مفرغی کمتر مورد مطالعه و توجه قرار گرفته اند. شناخت و ردیابی روند خوردگی در اشیاء فلزی از مسائل مهمی است که در حفاظت این آثار دخیل خواهد بود. این پژوهش با هدف شناسایی محصولات خوردگی خنجرهای آهنی کشف شده از محوطه تاریخی سنگتراشان خرم آباد و تعیین شرایط محیطی اشیا در مدت دفن به روش پراش اشعه ایکس (XRD) انجام شد. محوطه تاریخی سنگتراشان در قسمت شمالی روستای سنگتراشان واقع در منطقه پاپی در 30 کیلومتری خرمآباد قرار دارد. نمونه های مورد مطالعه چهار خنجر آهنی است که به شدت دچار خوردگی شده اند. شناسایی محصولات خوردگی فلزات تاریخی و تعیین فازهای موجود در آن به روش XRD امکان پذیر است و نتایج به دست آمده از این آزمایش منجر به شناسایی روند تخریب و وضعیت بستر و خاک محیط اطراف این اشیا خواهد شد.

آهن، سنگتراشان، محصولات خوردگی، XRD