عیسی معروف پور - استادیار دانشگاه کردستان - سنندج، دانشگاه کردستان، دانشکده کشاورزی
هادی معاضد - استادیار دانشگاه شهید چمران اهواز - دانشگاه شهید چمران
حیدرعلی کشکولی - استاد دانشگاه شهید چمران اهواز - دانشگاه شهید چمران
حسین محمدولی سامانی - استاد دانشگاه شهید چمران اهواز - دانشگاه شهید چمران

از مدل های مهم انتقال الاینده پایدار در محیط های متخلخل همگن در حالت اشباع تحت شرایط جریان دائمی یکنواخت، مدل فرید – کامبرتوس و مدل بریگهام می باشد که به ترتیب برای محاسبه انتشارپذیری در فواصل طولانی و کوتاه پیشنهاد شده اند. در این پژوهش مقادیر انتشارپذیری آبخوان های ماسه ای همگن درشت و متوسط با استفاده از م.دلهای مذکور مورد مقایسه قرار گرفتند. مدل فیزیکی بصورت یک تانک مستطیلی با ابعاد داخلی، طول 720 ، عرض 100 و ارتفاع 1200 میلی متر ازجنس پلاکسی گلاس ساخته شد. محلول کلرید سدیم با هدایت الکتریکی 14 دسی زیمنس بر متر به عنوان الاینده پایدار برای آزمایشات انتخاب گردید. ازمایشات در ضخامت های خاک 100، 200 تا 1000 میلی متر در هر دو خاک ماسه ای انجام شد. تعداد یکصد و ده مقدار انتضار پذیری بدست آمده با استفاده از مدل های مذکور مقایسه شدند. نتایج بدست آمده نشان داد که در فواصل انتقال طولانی مقادیر انتشارپذیری خاک های ماسه ای همگن با استفاده از مدل های مدذکور یکسان بوده و تفاوتی با همدیگر ندارند. لذا مدل بریگهام برای فواصل انتقال طولانی درای همان دقت مدل فرید – کامبرتوس می باشد. همچنین در فواصل انتقال مقادیر انتشارپذیری محاسبه شده بوسیله مدل فرید کامبرتوس با استفاده از سرعت حرکت آلاینده و سرعت واقعی سیال یکسان بوده و با هم برابر می باشد. نتایج همچنین نشان داد همانند فواصل اتقال کوتاه با کاهش مقدار b زمان رسیدن به غلظت نسبی 0/5 در تعداد حجم آب تخلخل کمتری روی می دهد با این تفاوت که در فواصل انتقال طولانی با خروج یک حجم آب تخلخل و یا بیشتر اتفاق می افتد.

مدل فرید - کامبرنوس ، مدل بریگهام ، انتقال الاینده ، ماسه همگن ، منحنی رخنه