رشید جمشیدی - فارغ التحصیلی کارشناسی ارشد سازه های آبی، آزمایشگاه هیدرولیک دانشگاه
علی رضا شکوهی - استادیار گروه مهندسی آب دانشکده فنی دانشگاه بین المللی قزوین
جعفر مامی زاده - دانشجوی دکتری سازه های آبی و هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شوشتر

سدهای تاخیری برای کنترل سیلاب و ایجاد تاخیر و تعویق در جریان ساخته می شوند. لذا با ذخیره مقداری از سیلاب، مقدار دبی اوج سیلاب تقلیل و زمان رسیدن به آن به نقطه مورد را افزایش می دهند. عواملی چون خصوصیات ژئومورفولوژیکی ، فیزیوگرافی، حجم و موقعیت سدها و .. بر راندمان و نحوه ی عملکرد آن ها اثر گذارند که در این تحقیق به بررسی اثر مساحت بالا دست بر راندمان سدهای تاخیری پرداخته شد تا مساحت بهینه ای برای سدها تعیین و بر اساس آن محل سد تاحیری مشحص شود. حوضه ی مورد مطالعه حوضه ی ابخروار شهرستان بهبهان می باشد که در این منطقه سه سد تاخیری احداث شده است. برای انجام این تحقیق از سامانه ی اطلاعات جغرافیایی GIS و نرم افزار الحاقی HECGEO-HMS برای تعیین خصوصیات فیزیوگرافی حوضه، به دست آوردن منحنی های سطح – حجم – ارتفاع سدها و هم چنین از نرم افزار هیدرولوژیکی HEC-HMS برای تعیین میزان اثر مساحت بر راندمان سدهای تاخیری استفاده شد در نهایت محدوده ی مناسبی از مساحت برای هملکرد بهتر سدهای تاخیری تعیین گردید.

سد تاخیری ، سیلاب ، حوضه ی ابخروار ، HEC-HMS و GIS