توحید اخلاقی - استادیار دانشکده عمران، دانشگاه تبریز
میرعلی محمد - استادیار دانشکده فنی، دانشگاه ارومیه
محمد نیشابوری - کارشناس ارشد مهندسی ژئوتکنیک،دانشگاه ارومیه

بکارگیری روش های شبه استاتیکی در تحلیل سدها و سازه های خاکی ت حت اثر بارهای دینامیکی ناشی از زلزله امری متداول و مرسوم است . اساس این روش ها مبتنی بر تحلیل های تعادل حدی و آنالیز تنش – تغییرشکل بوده و در آنها اثرات زلزله با استفاده از شتابهای افقی و / یا قائم زلزله بصورت ضرایب شبه استاتیکی بر توده ناپایدار بالقوه خاک اع مال می گردد . باین ترتیب با جایگزینی نیروهای دینامیکی واقعی زلزله توسط نیروهای شبه استاتیکی بظاهر معادل آنها، تحلیل پایداری انجام می پذیرد . سادگی روش های شبه استلتیکی در مقایسه با رفتار پیچیده خاک در برابر بارهای متغیر، کذرا و نوسانی ناشی از زلزله موجبات بر وز تخمین های متفاوتی در نتایج تحلیل ها گردیده و بعضاً مشاهده می گردد که میزان این تقریبات قابل ملاحظه است . در این تحقیق رفتار سد خاکی علویان تحت اثر بارگذاری های شبه استاتیکی و دینامیکی مشابه زلزله 1995 کوبه ژاپن مورد بررسی، تحلیل و مقایسه قرار گرفته است . سد پس از مدلسازی توسط نرم افزار Plaxis مورد تحلیل دینامیکی قرار گرفته و تغییرشکل های ایجاد شده در نقاط مختلف و ترازهای متفاوت ده لایه سد محاسبه و ضرایب زلزله متناظر برای آن لایه ها تعیین گردیدند . این ضرایب سپس با ضرایب زلزله ثابت طراحی سد در تحلیل های شبه استاتیکی مقایسه شده و میزان صحت و دقت ضرایب طراحی طراحی استفاده شده مورد ارزیابی و بحث و بررسی قرار گرفته اند . نتایج نشان می دهند که ضریب زلزله طراحی انتخاب شده در تحلیل های شبه استاتیکی سد در اکثر لایه های آن در حد معقول بوده و تنها دو لایه فوقانی سد برای زلزله ای مشابه زلزله کوبه ضرایبی بزرگتر از ضریب زلزله طراحی را نشان می دهند .

سد علویان، تحلیل شبه استاتیکی، ضریب زلزله