محمدعلی لطف الهی یقین - دانشیار دانشکده مهندسی عمران دانشگاه تبریز
محمدحسین امین فر - استادیار دانشکده مهندسی عمران دانشگاه تبریز
مرتضی بیک لریان - دانشجوی دکتری دانشکده مهندسی عمران دانشگاه تبریز

آبشکنها سازههایی هستند که باعث تغییر الگوی جریان در دریا شده و از فرسایش خط ساحلی جلوگیری میکنند و سبب احیا ساحل و کاهش ضربات برخوردی امواج به ساحل میگردند. در آیین نامه های طراحی، نیروی غالب اینگونه سازه ها عمدتا نیروی امواج دریا میباشد و به مسئله نیروی جانبی مربوط به زلزله توجه خاصی نشده است. با توجه به اینکه سواحل طولانی در شمال و جنوب کشور در معرض خطر نسبی زلزله قرار دارند، در نتیجه به دلیل لرزه خیزی این مناطق، یکی از نیروهای عمده در طراحی سازههای ساحلی، نیروی زلزله میباشد. در این مقاله سعی بر این بوده است که به مقایسه تاثیر نیروی زلزله و نیروی امواج پرداخته شود و نشان داده شود که نیروی زلزله میتواند تاثیر عمدهای بر روی پایداری این سازهها داشته باشد. در مقاله حاضر تاثیر شتاب زلزله طرح بر عملکرد آبشکنها بررسی شده و ملاحظه گردیده که در بعضی موارد نیروی زلزله نسبت به نیروی موج، غالب بوده است. جهت بررسی تنشها و تغییر مکانهای ناشی از نیروهای جانبی، از نرم افزار اجزاء محدود آباکوس 6/8 با تاکید بر داده های آبشکنهای واقع در ساحل امیرآباد دریای خزر، استفاده شده است. نقاط بحرانی حاصل از بارگذاری که منجر به تخریب میشود تعیین شده و علاوه بر آن منحنیهای مختلفی به منظور طراحی بهینه این سازه ها ارائه شده است.

آبشکن، نیروی زلزله، امواج دریا، تنش، تغییر مکان