محمد زمان کبیر - دانشیار گروه سازه دانشکده مهندسی عمران و محیط زیست دانشگاه صنعتی امیرکبیر
حسین کلاهی - دنشجوی کارشناسی ارشد سازه، دانشکده مهندسی عمران و محیط زیست

تیرورقهای با جان موج دار به منظور افزایش سختی پیچشی که منجر به افزایش چشمگیر ظرفیت کمانش جانبی در تیرهای سراسری میشود،مورد استفاده قرار میگیرند. جان اینگونه تیرها را میتوان به اشکال مختلفی خم کرد و شکل موجهای متفاوتی در آنها ایجاد نمود که بستگی به ابعاد، ارتفاع، ضخامت مقطع و طول دهانه تیر خواهد داشت. یکی از نکات پر اهمیت در موارد عملی و اجرایی اینگونه تیرها طرح بهینه ابعاد موج جان تیر میباشد. در تحقیق حاضر تلاش شده است که برای یک مقطع فلزیI شکل با جان کنگرهای به یک طرح بهینه دست پیدا کنیم به نحوی که از طرفی تمامی قیود مطروحه از قبیل محدودیتهای ساخت برآورده شده و از طرف دیگر به طور همزمان با بیشینه ساختن ظرفیت کمانش جانبی، وزن تیر را نیز کمینه کند. برای این منظور یک پروسه بهینه سازی چند هدفی انجام کرفته است که طی آن تابع بهینه سازی با ترکیب دو تابع هدف بدست آمده و همچنین با در نظرگیری قیود مختلف در نهایت به یک عملیات بهینه سازی چند هدفه مقید منجر شده که برای حل آن از روش تصویر گرادیان استفاده شده است. این روش کلاسیک بهینهسازی برای حل مسایل مقید بسیار سریع و راحت به جواب بهینه همگرا میشود. در جریان استخراج معادلات هدف برخی فرضها و ساده سازیهایی در نظر گرفته شده که این فرضها در نهایت به صورت قیودی بر تابع هدف نهایی اعمال شدهاند تا از صحت فرضهای انجام گرفته اطمینان حاصل شود. برخی از پارامترها از قبیل عرض و ارتفاع مقطع و همچنین ضخامت بال و جان، از پیش معین در نظر گرفته شده است و طول و عرض موجهای جان به عنوان پارامترهای درگیر در پروسه بهینهسازی مد نظر قرار گرفتهاند.

تیرورق، جان موج دار، بهینه سازی، تصویر گرادیان، کمانش