رضا بزرگمهرنیا - فوق لیسانسمهندسی عمران- حمل و نقل، دانشگاه بین المللی امام خمینی (ر
محمدرضا عدلپرور - عضو هیئت علمی دانشکده فنی و مهندسی دانشگاه قم
سعید بزرگمهرنیا - دانشجوی کارشناسی ارشد عمران سازه دانشگاه گیلان

در دهههای اخیر استفاده از فضاهای زیرزمینی جهتگسترششبکههای حمل ونقلی افزایشیافته است، دلیل این امر توسعه فضاهای شهری، افزایشروز افزون جمعیت در کلان شهرها، نیاز مبرم به سیستمهای حمل و نقل عمومی سریع، مسائل زیست محیطی، عدم وجود فضای کافی در سطح و همچنین مشکلات ناشی از کار در سطح زمین و... میباشد. بر این اساس روشهای مختلفی جهت استفاده از این فضاها ابداع شده و با گذر زمان این روشها توسعه پیدا کرده است. حفر تونل یکی از این روشها است که به نوبه خود با الگوهای مختلفی قابل اجرا است. یکی از روشهای جدید که در دهه های اخیر بسیار مورد توجه قرار گرفته است، حفاری با استفاده از دستگاهTBMبر گرفته از نام کاملTunnel Boring Machine میباشد که اخیراً در کشور ما نیز در تونلهای انتقال آب و تونلهای مربوط به قطارهای شهری و متروها در سطح وسیعی مورد استفاده قرار گرفته است. در خصوصسیستم لاینینگتونلها نیز با توجه به پروسه زمان بر اجرای بتن لاینینگبه صورت درجا از جمله آرماتور بندی، قالب بندی، پمپاژ بتن پشتقالب ها، ویبره کردن بتن، عدم امکان کنترل کیفیت و عمل آوری مناسب، نیاز به نیروی انسانی زیاد جهت اجرای عملیاتفوق الذکر و عدم امکان تهویه مناسبدر داخل تونل، رویکرد کلی به استفاده از قطعات بتنی 1 پیشساخته می باشد. در این مقاله پساز معرفی انواع قطعات پیشساخته به طراحی قطعات پیش ساخته بتنی به لحاظ هندسی و سازهای و تولید آنها پرداخته میشود. سپس نصب قطعات و اتصالات مربوطه و کنترلهای مربوط به نصب و درنهایتموارد خاصمربوط به طراحی و اجرای قطعات بتنی پیشساخته اشاره شده است.

قطعات بتنی پیشساخته ، حفر تونل، ایزولاسیون، سیستمهای ریلی حمل و نقل