محسن محبی - دانشکده مهندسی معدن و متالورژی دانشگاه یزد، یزد، ایران
محمد فاتحی مرجی - دانشکده مهندسی معدن و متالورژی دانشگاه یزد، یزد، ایران
مرتضی قارونی نیک - دانشکده مهندسی راه آهن دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران، ایران

وجود درزه و ناپیوستگی در سنگ ضمن تغییر محیط از حالت پیوسته به ناپیوسته، خواص مقاومتی آنرا تحت تاثیر قرار می دهد. با ارائه کلاس های استاندارد زبری در معیار مقاومت برشی بارتون، قیاس به عنوان عامل کلیدی محاسبه ضریب زبری درزه مطرح شده است. با توجه به حضور منابع متعدد خطا در این تکنیک تاکنون روش های کمی سازی آن مورد بحث قرار گرفته شده است. در این تحقیق تلاش شده است ضمن ارائه روش تعیین بی نظمی فراکتال مبتنی بر آنالیز واریوگرام، چگونگی تخمین ضریب زبری استاندارد انجمن بین المللی مکانیک سنگ توسط این آنالیز مستقل از مقیاس تحلیل شود. بر اساس نتایج، مقادیر عرض از مبدا واریوگرام درزه در مقیاس تمام لگاریتمی، با دقت مناسبی می تواند با بعد فراکتال و به صورت متناسب، با ضریب زبری استاندارد ارتباط یابد. تکنیک های توسعه داده شده در این پژوهش بر تعدادی از پروفیل های برجای ساختگاه سد بختیاری پیاده سازی و با نتایج واقعی حاصل از تحلیل قیاسی این پروفیل ها، مقایسه شده است.

ضریب زبری استاندارد درزه، مقاومت برشی، سد بختیاری، آنالیز واریوگرام، روش فراکتال