مهدی فرخی - دانشجوی دوره دکتری عمران گرایش راه و ترابری، دانشکده مهندسی عمران دانشگاه صنعتی شریف.
نادر طباطبائی - استاد، دانشکده مهندسی عمران دانشگاه صنعتی شریف

پدیده جدا شدگی در مخلوط های آسفالتی بعنوان فقدان همگنی اجزاء اصلی مخلوط آسفالتی در لابه اجرا شده آن تعریف می شود. در دهه های اخیر تحقیقات گسترده ای در کشورهای مختلف جهت بررسی این پدیده انجام شده و فناوری های نوینی برای شناسایی، اندازه گیری وسعت و تعیین شدت آن ابداع شده است. ضمنا به منظور جلوگیری از پیدایش آن، ضوابطی در دستورالعمل های فنی اجرای مخلوط های آسفالتی پیش بینی شده است. متاسفانه در مشخصات فنی عمومی راه (نشریه 101 سازمان برنامه و بودجه) اشاره مستقیمی به موضوع کنترل جداشدگی در مخلوط های آسفالتی و نحوه اندازه گیری آن نشده است. در این تحقیق، ضمن معرفی انواع مختلف جداشدگی در مخلوط های آسفالتی، به بررسی اجمالی مشخصات فنی کشورهای مختلف در خصوص جداشدگی پرداخته می شود و روش های پیشنهاد شده برای اندازه گیری وسعت و شدت آن معرفی می شوند. در دستور العمل های فنی اجرای مخلوط های آسفالتی که در این تحقیق مورد مطالعه قرار گرفته اند، راهکارهای عملی به منظور جلوگیری از پیدایش جداشدگی از مرحله تولید آسفالت در کارخانه تا مرحله پخش و تراکم آن، ارائه شده است. یکی از راهکارهای مهم، استفاده از سیلوی موقت و ماشین انتقال مخلوط آسفالتی (M TV) می باشد. استفاده از این دستگاه در خیلی از کشورهای اروپایی و همچنین ایالت های مختلف آمریکا اجباری شده است که در این مقاله به نمونه هایی از الزامات مذکور اشاره شده است. در این تحقیق همچنین به بررسی تحلیلی اثر درصد فضای خالی بر مدول دینامیکی مخلوط آسفالتی و عمر روسازی پرداخته شده است. بدین منظور چندین مدل مختلف روسازی در نرم افزار تحلیل روسازی FPS21 تهیه شده و اثر کاهش مدول دینامیکی (که ناشی از افزایش فضاهای خالی می باشد) بر ضخامت لایه روسازی مورد بررسی قرار گرفت. با توجه به اینکه مشخصات فنی عمومی راه (نشریه 101 سازمان برنامه و بودجه در حال بازنگری است، پیشنهادهایی جهت لحاظ نمودن پدیده جداشدگی مخلوط های آسفالتی در مشخصات فنی عمومی راه ارائه شده است.

جداشدگی، جداشدگی دمایی، تصویر برداری دمایی، دستگاه MTV