اسماعیل دردی پور - استادیار گروه خاکشناسی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

اکثر خاکهای کشاورزی جهان همواره دچار کمبود یک یا چند عنصر غذایی ضروری هستند که برای سلامتی گیاهان مورد نیاز است . اسیدیته، قلیائیت، شوری، فرآیندهای انسان پدیدی، طبیعت کشاورزی و فرسایش میتواند منجر به فروسایش و تنزل خاک گردد . افزودن کودها و یا مواد افزودنی بهساز برای تامین صحیح عناصر غذایی و حصول حداکثر عملکرد ضروری است . برآورد راندمان کلی مصرف کود در حدود یا کمتر از 50 درصد برای ازت N ، کمتر از 10 درصد برای فسفر P ودر حدود 40 درصد برای پتاسیم K گزارش شده است . گیاهانی که در جذب و استفاده از عناصر غذایی کارآ هستند، راندمان کودهای مصرفی را به مقدار زیادی افزایش، هزینه نهادهها را کاهش و از تلفات عناصر غذایی به اکوسیستم جلوگیری مینمایند . تغییرات ویژه درونی و میانی برای رشد گیاهان و کارآیی مصرف عناصر غذایی، تحت کنترل ژنتیکی و فیزیولوژیکی میباشد و توسط اثرات متقابل گیاه با تغییرات محیطی تغییر مییابد . برای برنامههای بهنژادی، لازم است که بر روی توسعه ارقام با کارآیی مصرف عناصر غذایی بالا متمرکز شد . شناسایی صفاتی مثل جذب عناصر غذایی , انتقال , استفاده و تحرک در ارقام گیاهی باید به مقدار زیادی راندمان مصرف کود را افزایش دهد . ظهور ارقام جدید با کارآیی مصرف عناصرغذایی بالا همراه با عملیات زراعی بهینه 2 به سیستم کشاورزی پایدار کمک خواهد کرد که به دنبال آن کیفیت هوا، آب و خاک حفظ و رونق یابد .