حجت ورمزیاری - دانشجوی کارشناسی ارشد گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشگاه تهران
غلام رضا ثواقبی فیروزآبادی - استادیار گروه خاک شناسی دانشگاه تهران

با توجه به نیاز فزاینده جمعیت کشور به مواد غذایی و تأمین امنیت غـذایی، کـشاورزی ازجایگـاه حیـاتی برخـوردار اسـت . تأمین پایدار این نیاز، به گونه ای که از یک سو غذای سالم و با کیفیت فـراهم گـشته و از سـوی دیگـر، موهبـت هـا و منـابع طبیعی را برای نسل های آتی حفاظت شود، از چالش های عمده ای است که کشاورزی در قرن اخیر با آن مواجـه مـی باشـد . کشاورزی بوم شناختی نظام نوینی است که در پاسخ گویی به چالش مذکور، ایجاد گردیـده اسـت . مقولـه تغذیـه گیـاهی از جمله مباحث مهمی است که راهبردها و شیوه های خاص خود را در قالب نظام هـای کـشاورزی پایـدار، ایجـاب مـی نمایـد . ایران دارای پتانسیل فراوانی در تحقق کشاورزی بوم شناختی و اهداف متعـالی آن بـ ه خـصوص در زمینـه محـصولات بـاغی می باشد . با وجود این، تغذیه نادرست درختان میوه مانع تولید محـصولات بـاغی سـالم ، ارگانیـک و بـا کیفیـت مطلـوب در کشور هستند . آهن از عناصر تغذیه ای ضروری است که در اثر برخی از موانع ( از قبیل خاک های آهکی، PH و بی کربنـات بالای خاک و آب آبیاری، استفاده بیش از حد از کودهای فسفاته و فقـدان مـواد آلـی کـافی در خـاک ) علـی رغـم وجـود مقادیر قابل توجهی از آن در اراضی کشاورزی، کمبودش در باغ های کشور بسیار شایع می باشـد . تحقیـق حاضـر ، بـه دنبـال بررسی کارآیی روش های مختلف تغذیه، در مبارزه با کمبود فیزیولوژیک آهن در درخت ان سیب و جای گزینی روش هـای مرسوم، پرهزینه و ناپایدار با روش های پربازده و کم هزینه و سازگار با کشاورزی بـوم شـناختی مـی باشـد . ایـن پـژوهش در قالب طرح آزمایشی کامل تصادفی نامتعادل در قالب 14 تیمار و 2 الی 4 تکرار در بـاغ سـیب آهکـی شهرسـتان خـوی طـی سال های 1385 و 1386 به اجرا درآمد . با استفاده از دستگاه کلروفیل متر، میزان کلروفیل برگ اندازه گیری شد . نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر تیمارها بر میزان کلروفیل برگ معنی دار است . بیش ترین میزان کلروفیـل در تیمـار 10 و کـم تـرین آن در گروه شاهد اندازه گیری شد . اختلاف تیمارها در رشد رویشی شاخه های جوان معنی دار نشد

کشاورزی بوم شناختی، خاک های آهکی، کلروز بین رگ برگی و کلروفیل