محمدرضا طاطیان - دانشجوی دکترای مرتع داری واحد علوم و تحقیقات تهران
رضا تمرتاش - عضو هیئت علمی دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی ساری
زهره سپهری - دانشجوی مهندسی مرتع و آب خیزداری دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی ساری

خاک یکی از مهم ترین منابع طبیعی و عوامل تولید است و بستر اصلی برای تولید مواد غذایی محسوب می شود که حـضور، تغذیه، رقابت و تکامل موجودات معلول پایداری این منبع ارزش مند است . بهره برداری از خاک زمانی پایـدار اسـت کـه در چارچوب ظرفیت تجدید حیات آن صورت گیرد و حفظ این پایداری نیز به شناخت عوامل تأثیرگذار بـر آن بـستگی دارد . لذا، تحقیق حاضر به مطالعه اثرات برخی عوامل م ؤثر بر ناپایداری خاک و معرفی آن ها در استان مازنـدران پرداختـه اسـت . بدین منظور، با استفاده از گزارش ها، آمارنامه ها و منابع تحقیقاتی موجود در سازمان برنامه و بودجه، اداره کل منـابع طبیعـی و مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی، اطلاعات پایه جمع آوری گردیده و مورد تجزیـه و تحلیـل قـرار گرفـت . نتـایج نشان داد که تعداد زیاد دام در جنگـل هـا و عـدم آگـاهی بهـره بـرداران ایـن منـاطق، چـرای بـیش از ظرفیـت دام در مراتـع، واگذاری اراضی و تغییر کاربری آن ها به همراه شخم اراضی شیب دار و مصرف بی رویه کودهـای ازتـه، فـسفره و پتاسـه و هم چنین استفاده از انواع قارچ کش ها، علف کش ها، قـرص هـا، گرانـول و سـموم شـیمیایی مختلـف از جملـه عوامـل اصـلی آلودگی و ناپایداری خاک در استان مازندران به شمار می آیند که اعمال مدیریتی مناسب جهـت کـاهش اثـر ایـن عوامـل، ضروری به نظر می رسد .

ناپایداری خاک، بهره برداری بی رویه، کود و سموم شیمیایی، مازندران