حاتم گودینی - استادیار گروه بهداشت محیط دانشگاه علوم پزشکی لرستان
عباس رضایی - دانشیار گروه بهداشت محیط دانشگاه تربیت مدرس

نیتراتیکی از آلاینده های مهم آب می باشد که می تواند بر سلامتی انسان و حیوانات اثر و باعث اتروفیکاسیون منابع آب گردد لذا ممکن است حذف آن از منابع آب به وسیله سیستم های تصفیه لازم باشد . در این مطالعه، دنیتریفیکاسیون اتوتروفیک با استفاده از هیدروژن تولیدی توسط آهن ظرفیت صفر برای حذف نیترات و امکانپذیری استفاده از آن مورد ارزیابی قرار گرفته است. مطالعه به صورت منقطع با استفاده از بطری های 250 میلی لیتری در دمای 35-20C در شرایط آنوکسیک انجام شده است. غلظت نیترات در هر بطری mg N/L 20 در سه سری مجزا مورد آزمایش قرار گرفت . محیط سری اول شامل باکتری های دنیتریفایر و Fe0 محیط سری دوم فقط Fe0 و به محیط سری سوم هیچ ماده ای اضافه نشده و به عنوان کنترل مورد استفاده قرار گرفته است. اثر Fe+2 و درجه حرارت نیز مورد ارزیابی قرار گرفته است نتایج نشان داده است که در راکتور حاوی باکتری ها و Fe0 در طی دو روز 97 درصد نیترات احیا شده است در حالی که در محیطی که فقط از آهن ظرفیت صفر استفاده شده است در طی این مدت فقط 30 درصد کاهش در دمای 30 درجه سانتیگراد را نشان داده است. حذف موثر نیترات بوسیله سیستم بیولوژیکی حاوی Fe+2 در طی 7 روز 65 درصد حذف نیترات ) بیانگر این موضوع است که Fe+2 تولیدی در اثر خوردگی Fe0 می تواند به عنوان دهنده الکترون برای نیترات عمل نماید . احیای بیولوژیکی و شیمیایی نیترات بوسیله شرایط دمایی به میزان اساسی تحت تاثیر قرار می گیرد به طوری که با کاهش دما میزان احیا نیترات کاهش مییابد. این مطالعه نشان داده است که استفاده از Fe0 به عنوان منبع الکترون برای احیای بیولوژیکی نیترات قابل کاربرد بوده و استفاده ا ز Fe0 برای احیای نیترات، مضرات همراه با دنیتریفیکاسیون بیولوژیکی معمول نظیر لجن تولیدی و گاز هیدروژن قابل انفجار را تا حدی مرتفع می نماید.

نیترات ، حذف نیترات، آهن ظرفیت صفر، روش تلفیقی حذف نیترات