حسین کاکویی - دانشیار گروه بهداشت حرفه ای دانشگاه علوم پزشکی تهران
حسین ماری اریاد - دانشجوی مقطع دکترای بهداشت حرفه ای دانشگاه علوم پزشکی تهران

آزبست نام گروهی از کانی های سیلیکاته است که الیاف آن کاربرد های متنوعی دارد . سال هاست که استفاده از این ماد ه به دلیل سرطانزا بودن محدود شده و حتی برخی از کشورها قوانین منع مصرف آن را به تصویب رسانده اند . این احتمال وجود دارد که برخی از کالاهای وارداتی آلوده به این ماده باشند. مورد: نمونه ای از فیلتر مقاوم در برابر حرارت که شرکت سازنده آن گواهی غیر آزبستی بودن محموله خود را ارائه داده مورد ارزیابی قرار گرفته است. روش کار : نمونه توسط لایه نازکی از طلا پوشش دهی شده و به کمک میکروسکوپ الکترونی با بزرگنمایی 2000 تصویر برداری شده است . آنالیز تفرق اشعه ایکس نیز برای تعیین نوع و نسبت عناصر تشکیل دهنده نمونه ها مورد استفاده قرار گرفته است. نتیجه گیری : وجود مقادیر قابل توجهی از عنصر منیزیوم و سیلیسیوم در نمونه و همچنین نسبت این عناصر نشان می دهد که فیلتر مورد نظر حاوی الیاف آزبست نوع کریزوتایل بوده و از این رو گواهی ارائه شده در زمینه غیر آزبستی بودن آن قابل اتکاء نمی باشد. از طرفی در قالب برنامه منع استفاده از آزبست در کشور، پایش کالاهای وارداتی از اهمیت برخوردار بوده و می توان از میکروسکوپ الکترونی روبشی بدین منظور کمک گرفت.

میکروسکوپ الکترونی روبشی، آزبست، فیلتر