مسعود نوشادی
ناصر طالب بیدختی
مسعود یوسفی

محدودیت منابع آب منطقه ای و نیاز روز افزون به آب شرب ازیک طرف و تولید فاضلابهای گوناگون - آلودگی زیاد آبها و افزایش بیماریهای مرتبط با آب غیر به داشتی از طرف دیگر ضرورت بررسی کیفیت آبها و کنترل وحفاظت از این منابع خدادادی را صد چندان می نماید . برای بررسی کیفیت آبخوان زیرزمینی دشت نوراباد ممسنی از 20 منبع آب زیرزمینی شامل چاهها –قناتها و چشمه ها در طییکسال نمونه برداری انجام گردیده و مقادیر کلیفرم E-coli درجه حرارت ، ،TDS ، EC ، PH قلیائیت،سختی کل،کلرور، سولفات، فلوراید ، بیکربنات ، نیترات ، نیتریت ، کلسیم ، منیزیم ، سدیم ، تعیین شده است .برای تعیین کیفیت این منابع آب و اثر بارندگی بر میزان آلودگی ایجاد شده ، منابع آب موجود بر اساس غلظت استاندارد شده و معمولی یونهای اصلی در فصل تر و خشک با استفاده از روش آنالیز خوشه ای دسته بندی گردیده اند . نتایج این دسته بندی نشان داد که در فصل تر و خشک منشاء آلودگی در منابع آلوده گچ است که بیشترین آن مربوط به ایستگاه شماره 13 چاه تل حیدری می باشد . این دسته بندی نشان می دهد که آبهای زیرزمینی با منشاء آهکی از کیفیت مناسبی کیفیت پائینتری دارند .نتایج آنالیز میکربی بر روی منابع آبها نشان می Ĥ برخوردارند ولی سایر آبها عمدت دهد که چاه های عمیق آهکی عاری از آلودگی محیطی و مدفوعی بوده اما چاه های آبرفتی دهانه گشاد به علت عدم رعایت حریم بهداشتی آنها معمولآ دارای آلودگی میکربی می باشند . بر اساس نتایج فوق پیشنهاد می گردد به منظور جلوگیری از آلودگی منابع آهکی کمربندی حاشیه شهر که آب شرب شهر نوراباد را تأمین می کند مطالعات روی مشخصات خاک و آبهای زیرزمینی منطقه تا شعاع معینی اط راف هریک از چاهها از لحاظ وجود منابع آلوده کننده نظیر چاه فاضلاب ومراکز صنعتی صورت گیرد تا بدینوسیله منابع آلوده کننده احتمالی شناسائی و روشهای عملی آن کنترل گردد . همچنین با توجه به کیفیت بسیار پائین آب آشامیدنی روستاهای تل حیدری دره بادو از مجموعه آبرسانی سنگر جهت تأمین آب آشامیدنی این دو روستا استفاده کرد .

کیفیت آب، آنالیز خوشه ای، تحلیل عاملی، دسته بندی