هاجر جوی - دانشجوی کارشناسی ارشد، مهندسی محیط زیست، آلودگی محیط زیست، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تنکابن
آپتین راه نورد - عضو هیئت علمی گروه مهندسی محیط زیست، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تنکابن
کیوان صائب - عضو هیئت علمی گروه مهندسی محیط زیست، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تنکابن

توسعه صنعت وترافیک شهری و برون شهری در کشورهای پیشرفته و اخیرا ایران آلودگی خاک، آب وهوا را در پی داشته است گیاهانو جانوران به عنوان زیست ردیاب دربسیاری از نقاط جهان مورد استفاده قرار گرفته اند. در این تحقیق برگ درختان نارون، اقاقیا وکاجتهران به عنوان یک زیست ردیاب آلودگی خاک و هوا به فلزات سنگین در شهر تهران مورد ارزیابی قرار گرفت.نمونه برداری در مهر سال 1392 صورت پذیرفت و از هر پارک 3 درخت و از هر گونه که با در نظر گرفتن 5 پارک مجموعا 45 نمونه ازبرگ درختان و 15 نمونه از خاک با کمک دستگاه سیستم موقعیت یابی جغرافیایی GPS جمع آوری شد.غلظت فلزات سنگین اکسیدسدیم (Na(2)O)، اکسید آلومینیوم ((Al(2)O(3) ، کادمیوم (Cd) (در خاک و برگهای نمونه برداری شده از سایت های پنج گانه تهران،پارک جمشیدیه (شمال) پارک جنگلی لویزان(شرق)، پارک لاله (مرکز)، پارک چیتگر(غرب) و بوستان ولایت (جنوب) جمع آوری و پساز آماده کردن مقدماتی توسط دستگاه جذب اتمی اندازه گیری شدند.سپس با استفاده از برنامه نرم افزاری SPSS مقادیر بدست آمدهمورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.نتایج بدست آمده نشان می دهد که بیشترین مقدار جذب (Al(2)O(3 در پارک جمشیدیه با میزان PPm143/44 و در درخت اقاقیا با میزان PPm 185/67 است و همچنین بیشترین مقدار جذب Cd در پارک لاله با میزان PPm 31/25 ودر درخت اقاقیا و کاج تهران با میزان PPm 29/67 و 30 است که نشان می دهد این دو توانایی یکسانی برای جذب Cd دارند.هم چنینمیزان Na(2)O در پارک لویزان با مقدار PPm 30/31 و در درخت نارون با میزان PPm 41 بیشتر است. نتایج تجزیه نمونه های خاکبرداشت شده از عمق صفر تا 10 سانتی متری سطح خاک نشان داد که میزان فلزات سنگین Al(2)O(3) ,Na(2)O در سایت های موردمطالعه کمتر ازحد مجاز بوده است ولی میزان Cd از حد مجاز فراتر رفته است.

زیست ردیاب ، درخت نارون ، درخت اقاقیا ، درخت کاج تهران ، فلزات سنگین ، آلودگی هوا