محمدحسین صلاح - کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری
مجید رحیمی - دانشجوی دکتری گروه علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران، ایران

پدافند عامل درحال حاضر به تنهایی قادر به مقابله با سلاح های مدرن و مخرب جهت جلوگیری از اثرات ویرانگر آن ها بر مراکز حیاتی وحساس و نیروی انسانی نیستند و لذا به کار گیری اصول و معیارهای پدافند غیرعامل، می تواند به تکمیل زنجیره دفاعی کمکی مؤثر و قابلتوجه نماید . از طرفی ایران به لحاظ بروز حوادث طبیعی از جمله سیل، زلزله و ... جزء مناطق حادثه خیز جهان به شمار می رود که بر اهمیتموضوع تشخیص بافت نامقاوم و مقاوم سازی آن تاکید می کند. بافت های فرسوده شهری بدلیل نوع و میزان فرسودگی و امکان تخریبپذیری بالا، در مراتب برنامه ریزی و مداخلات مدیریت شهری ، مورد توجه ویژ ه ای قرار دارند که ضرورت پرداخت به این مهم، رویکردپژوهش حاضر را نیز تشکیل می دهد . پژوهش حاضر برای محدوده شرقی بافت فرسوده شهر جهرم به وسعت 88 هکتار انجام شده است. اینتحقیق با داشتن روش توصیفی- تحلیلی، با انتخاب معیارهای مورد نیاز همچون تراکم جمعیت، کاربری اراضی، کیفیت بناها ، قدمت ابنیه، وریزدانگی قطعات در جهت تعیین اولویت انجام مقاوم سازی بافت فرسوده، با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) - جهت وزن دهیبه فاکتورهای مورد استفاده - و استفاده از قابلیت سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) جهت هم پوشانی (overlay) شاخص ها ، به اولویتبندی مقاوم سازی قطعات فرسوده پرداخته می شود. پس از تلفیق پهنه بندی ها با یکدیگر ، نتایج نشان داد که 77% از بافت فرسوده در اولویتاول و دوم فرسودگی شدید قرار دارند که این امر نشان دهنده آسیب پذیری بالای این محدوده از شهر می باشد. در پایان راهکارهای لازم بهمنظور کاهش خسارات ناشی از حملات نظامی ارائه گردید.

اولویت بندی، شاخص های مقاوم سازی، سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS)، مدل AHP ، بافت فرسوده شرقی