سمیه صفی - مدرس مدعو گروه جغرافیا ی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ملایر
نسیبه جوکار - فارغ التحصیل کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری از دانشگاه آزاد ملایر
اصغر جورابی - فارغ التحصیل کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی توریسم از دانشگاه آزاد ملایر

با توجه به اهمیت گردشگری «توریسم» و تاثیرات مثبت آن در برقراری روابط اجتماعی و فرهنگی ، تعادل بخشی روانی به جوامع ، تبیین هویت قومی و فرهنگ سنتی ارتباط با جوامع بومی و آثار تاریخی ، کشف تمدن درخشان کشورها ، بررسی ،شناسایی و مرمت بناهای تاریخی و .... برنامه ریزی جهت ارتقاء کمی و کیفی این صنعت ، گامی جهت توسعه پایدار و نزدیکیجوامع به یکدیگر است. طبق بررسی های انجام شده در تپه گیان واقع در 18 کیلومتری جنوب غربی نهاوند در حدود 37 سده قبل از میلاد مسیح قومی در این منطقه زندگی میکردندکه تمدنی شبیه تمدن بین النهرین داشتند و بعدها توسط اقوام دیگر ازجمله اروپایی و آسیایی ازبین رفت.شهر نهاوند مقارن انقراض هخامنشیان در حمله اسکندر مورد تاخت و تاز قرار گرفت ولی به کمک دژو باروهای محکم درامان ماند.سلوکیان نیز به این شهر حمله کردند و پس از فتح آن مدتی در آنجا اقامت داشتند. در دوره ساسانیان یزد گرد سومدژمحکمی در ان بنا کرد که تابستانها را در آن به سر می برد.در حمله اعراب به ایران سپاهیان اسلام با مقاومت سپاهیان ایران درنهاوند روبرو شدند که در نهایت با توجه به ظلم و ستم شاهان و پذیرش اسلام از سوی ایرانیان سپاه ایران شکست خورد.بدینترتیب یافته های باستان شناسی و منابع مکتوب موجود تاریخی حاکی از کهن سالی این خطه از سرزمین ایران و جلوه ای ماندگاراز تاریخ پر فراز و نشیب است.چشمه سارها و سراب های کم نظیری چون سراب گاماسیاب، گیان، فارسبان، ملوسان، گنبدکبود، کنگاورکهنه، گردکانه، بنفشه و رازانه تمامی منطقه را سیراب و به یک قطب بزرگ کشاورزی و گردشگری مبدل می سازد (همدان سلام،ویژه نامه نوروز 18:92). با توجه به مطالب فوق و قدمت این شهر که به 3500 تا 4500 سال قبل از میلاد بر می گردد؛ می تواند در زمینه ی گردشگریداخلی و خارجی با برنامه ریزی های مناسب جهت رسیدن به توسعه پایدار گامهای ارزشمندی بردارد.اما متاسفانه از توسعه پایدارفاصله گرفته است.با توجه به کلیات گفته شده پژوهش حاضر به بررسی توانمندیهای گردشگری شهرستان نهاوند و توسعه پایدار می پردازد.در این پژوهش سعی شده تا تعریفی کلی از گردشگری وتوسعه پایدار ذکر شود؛سپس خلاصه ای در مورد شهرستان نهاوند از ابعادتاریخی و جغرا فیایی و جاذبه های موجود در آن گفته شده است.و در آخر یافته های موجود با استفاده از روش توصیفی –تحلیلی مورد بررسی قرار گرفته است.

توسعه،توسعه پایدار، گردشگری ،جاذبه های گردشگری ،نهاوند