ناهید سجادیان - دانشیارگروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه شهید چمران اهواز
قاسم فرهمند - دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه شهید چمران اهواز
زهرا عباسی - دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه شهید چمران اهواز

گسترش سریع شهرها، اکثر کشورهای جهان را با مشکلات متعددی مواجه ساخته است. به طوری که نه تنها سیاست هایشهرسازی بلکه مسایل اقتصادی – اجتماعی و زیست محیطی بسیاری از مناطق شهری تحت تأثیر این پدیده قرار گرفته اند.هرچند افزایش جمعیت علت اولیه گسترش سریع شهرها محسوب می شود، اما پراکندگی نا معقول آن اثرات نا مطلوبی بر محیططبیعی و فرهنگی جوامع می گذارد. تلاش های زیادی برای بر طرف ساختن اثرات منفی گسترش پراکنده شهرها به عمل آمده کهعمده ترین آنها راهبرد "رشد هوشمند" به عنوان یکی از راهکارهای مقابله با پراکندگی شهری است که در واقع رشد هوشمندجایگزینی برای پراکندگی محسوب می شود.مقاله حاضر از دو قسمت ترکیب یافته است. بخش نخست به دنبال ارائه راهبرد رشد هوشمند، مشتمل بر اصول و راهکارهای برنامهریزی و شناسایی موانع و مشکلات موجود در شهرهای ایران در راه رسیدن به شبکه هوشمند شهری و جهانی شدن این شهرها میباشد. و در بخش دوم مقایسه شهر ارومیه به عنوان یکی از کلانشهرهای ایران از لحاظ معیارهای رشد هوشمند و داشتن ویژگیهای شهرهای جهانی است. نتایج بررسی حاکی از آن است که شهر ارومیه با داشتن مساحتی بالغ بر (300 هکتار قبل از سال 1300) به (8577/3 هکتار در سال 1390)، به علت گسترش افقی قابل توجه دارای شبکه هوشمند شهری بسیار ضعیفی نسبت به مادرشهرهای توسعه یافته جهانی بوده است.

رشد هوشمند، شهر هوشمند، شهر الکترونیک، گسترش افقی، شهر ارومیه