بهرام فیضی - کارشناس ارشد برنامه ریزی شهری
علی خلیلی - دانشجوی دکترای جغرافیا و برنامه ریزی شهری

شاخص های مهم زیست محیطی جهان،نشانگر روند روبه زوال نظام های طبیعی وناپایداری در گذر دهه های اخیراست. کاهشجنگلها،نازک شدن لایه ازن،انباشتگی گازهای گلخانه ای،آلودگی صوتی،آلودگی تهدید آمیزهوای شهرها از جمله این شاخص ها درمناطق شهری است.شاخصهای مهم دیگری نیز بیانگر ناپایداری اجتماعی واقتصادی جامعه جهانی است.ازدیاد فقر،رشد اقتصادی بدوناشتغالزایی،افزایش شکاف کشورهای توسعه یافته ودر حال توسعه،ازهم گسیختگی اجتماعی واحساس شهروندی ساکنان اجتماعاتمحلی وفاصله طبقاتی از جمله این شاخصهاست.در چنین وضعیتی،کشورهای جهان سوم با شهرنشینی ومشکلات روز افزون برآمده ازآن مواجه اند.دیدگاه غالب در چاره جویی این مشکلات اتکا به رشد اقتصادی وکاربرد نظریات توسعه متداول در کشورهای توسعه یافتهاست.تا اینکه در اوایل دهه 1990 وبه طور مشخص درکنفرانس ریو-ضرورت بازنگری روال توسعه جهانی با نگرش توسعه پایدار پذیرفتهشد،توسعه ای که نیازهای کنونی را بدون کاهش توانایی نسل های آتی در برآوردن نیازشان برآورده می کند.در این دیدگاه نظریاتمطرح شده کاملا متفاوت ازنظریات رایج توسعه است،و در پیوند با اصول اکولوژیک می تواند مشکلات را کاهش دهد.در پی توسعهپایدار،پایدار شهری یا به عبارت بهتر"توسعه پایدار شهری" به عنوان پارادایم جدیدی مطرح شد وتوسعه پایدار شهری گونه ای از توسعهشهری است که می تواند استمرارداشته باشد،بدون اینکه موجب تخریب منابع ونظامهایی شود که به آنها وابسته است.پایداری شهری بهحفظ تعادلهای زیست محیطی محدود نمی شود و چرا که لازمه آن پایداری اجتماعی-اقتصادی وعدالت اجتماعی است. توسعه شهریبدون برنامه ریزی موجب ناپایداری در شهر چهار باغ افزایش روبه رشد جمعیت ناشی از مهاجرت هاوهمچنین الحاق روستا هایپیرامونی به این شهر در قالب ناحیه 1و 2در ناپایداری کاربری اراضی شهری اثر گذار بوده وموجب وخیم تر گردیدن وضعیت شاخصهای توسعه پایدار شده است،ولکن،نوپا بودن این شهر و وجود فرصت های مناسب جمعیت تعدیل واصلاح معضل ها و مشکلاتآن،چنانچه با تسریع در بهره مندی از فرصت های موجود بدون اتلاف زمان،برنامه ریزی مناسب با هدف توسعه پایدار شهری،مد نظرمدیران این شهر مخصوصا شهرداری چهار باغ قرار گیرد میتوان به آینده این شهر در مسیر پایداری امیدوار بود.

شاخص ، توسعه،پایداری ،کاربری اراضی و چهارباغ