محمدحسین قلعه ای - دکترای ژئومرفولوژی و مدرس دانشگاه پیام نور
عزیزه ضیایی - فارغ التحصیل کارشناسی ارشد آب شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مراغه

اهداف اصلی مطالعه عوامل افت سطح آب زیرزمینی دشت آذرشهر با توجه به عوامل زیست محیطی بوده و هدف فرعیبررسی کیفیت منابع آب زیرزمینی جهت مصرف (شرب- صنعت،کشاورزی و ...) می باشد. این مطالعه با استفاده از روشپیمایش زمینی و تحلیل آماری داده های چاه های موجود در دشت آذرشهر در محیط نرم افزار Excel و GIS انجامگرفته می شود. منابع آب زیرزمینی دشت آذرشهر عمدتاً شامل آبهای ذخیره شده در خلل و فرج رسوبات آبرفتیمی باشد. آبخوان این دشت عمدتاً از طریق مخروط افکنه ها و سیلاب مسیل های ورودی از ارتفاعات غربی و شمالیحوضه آبخیز تغذیه می گردد. استحصال آب زیرزمینی نیز عمدتاً از طریق چاه های احداث شده صورت می گیرد. از اینرواکثر آب مورد نیاز کشاورزى، شرب و صنعت شهرستان آذرشهر از سفره هاى آب زیرزمینى تامین مى شود. بررسی عمق آببر اساس دوره آماری روزانه در سال 1379 (تراز ارتفاعی آب) نشان می دهد در قسمت شمال محدوده دشت آذرشهر سطحایستابی بالا بوده که به سمت جنوب شرقی این میزان با آهنگ خیلی کند و تدریجی کاهش می یابد. به طوری که افتسطح آب زیرزمینی بین سال های 79-85 به طور متوسط 7-10 متر بوده و بین سال های 85-90 این میزان به طور متوسط 10-20 متر می باشد. بررسی کیفی آب زیرزمینی دشت آذرشهر از سال 1381 تا سال 1390 نشان می دهد اکثرپارامترهای شیمیایی افزایش یافته است به طوری که کلر از 8ppm به 20ppm رسیده است، میزان EC از 1800mho/cmμ به 2800μ mho/cm رسیده است و بی کربنات ها از3.8ppm به 4.7ppm رسیده است که مجموعه عوامل فوق موجب نشست زمین در دشت آذرشهر شده است.

اثرات زیست محیطی، دشت آذرشهر، افت آب زیرزمینی، نشست زمین ، GIS