کریم حاجی زاده - عضو هیات علمی گروه باستانشناسی دانشگاه محقق اردبیلی
مهتاب اسلامی نسب - دانشجوی دکتری باستانشناسی دانشگاه محقق اردبیلی
مهتاب دادخواه - دانشجوی دکتری باستانشناسی دانشگاه محقق اردبیلی

پیشینه استفاده از هنر موسیقی به دوران پارینه سنگی میانی بازمی گردد. بر روی بسیاری از حجاری ها، مجسمه ها، مهرها و اثرمهرهای بدست آمده از محوطه های باستانی، به نقوشی که در آنها آلات موسیقی دیده می شود برخورد می کنیم که از دوران پیشاز تاریخ تاکنون رواج داشته است. سرچشمه اصلی موسیقی ایران، موسیقی مذهبی و نیایشی بوده است. این هنر بیشتر ماهیتآئینی داشته و برای دعا و نیایش به کار می رفته است. پس از ورود اسلام به ایران، هرچند ممنوعیت هایی برای استفاده از این هنرایجاد شد، اما هنرمندان سعی کردند خود را با شرایط جدید وفق داده و این هنر را همچون گذشته حفظ نمایند. در دروان اسلامی(قرون چهارم تا هشتم ه.ق)، موسیقی ایرانی اساس بیشتر موسیقیهای مشرق زمین گردید. موسیقی محلی لرستان جزء جداناپذیرفرهنگ منطقه میباشد که از بدو پیدایش این قوم با او همزاد بوده است. نگارندگان در این مقاله به بررسی جنبه های مرتبط با اینمیراث معنوی پرداخته و به نقش گردشگری و باستان شناسی در حفاظت، ثبت و معرفی این هنر می پردازد. روش مطالعه توصیفی-تحلیلی بوده و نتیجه این مطالعه نشان میدهد که حفاظت از آلات و ادوات موسیقی که از کاوشهای باستان شناختی مناطق ایرانبدست می آیند، نقوشی که از این هنر بر روی آثار دوران مختلف وجود دارد و ادوات مرتبط با موسیقی که در موزه های مردم-شناسی به عنوان میراثی جهت معرفی فرهنگهای محلی نگهداری شده و در معرض بازدید گردشگران فرهنگی قرار می گیرند،علاوه بر معرفی هنر موسیقی ایرانی به همگان، باعث حفظ این میراث معنوی با ارزش می شود. با حفظ و ثبت و ضبط موسیقی بامطالعات مردمشناسی، می توانیم به غنای فرهنگ های موسیقیایی مناطق مختلف کشورمان پی برده و در حفاظت و ثبت آنهااقدامات لازم را انجام دهیم. از آنجا که در طول تاریخ، نحوه تعلیم و آموزش این هنر به صورت شفاهی و نسل به نسل منتقل می-شده و نشانه مکتوبی از ثبت موسیقی در ایران باستان نداریم، اکنون نیازمند آنیم که موسیقی های مقامی و ردیفی را جهت استفادهنسلهای آینده معرفی و ثبت و ضبط نمائیم.

باستان شناسی، میراث معنوی، موسیقی محلی، حفاظت، فرهنگ، گردشگری فرهنگی