ابوالفضل شفیع - عضو هیئت علمی موسسه تحقیقات علوم دامی کشور
محمد باقر فرشینه عدل - دانش آموخته مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه

این طرح تحقیقاتی در جهت تعیین اثرات احتمالی استفاده از مکمل و جانشین های پروتئینی و نیز نوع ماتریال بکار رفته در ایزولاسیون کندوها در جهت ادامه حیات، فعالیت و رشد و نمو کانی های زنبور عسل در زمستان سال 1388 انجام گردید که در آن اثرات دو عامل، جنس مواد استفاده شده در عایق بندی کندوها که شامل سه سطح بدون پوشش، با پوشش پشم شیشه و پوشش یونولیت و نوع جیره که شامل سه سطح عسل، جیره جانشین گرده و جیره مکمل گرده مورد بررسی قرار گرفته اند. کلیه کندوها از لحاظ میزان جمعیت، میزان غذا یکسان سازی گردیدند (میزان جمعیت 6/5-6 قاب و میزان عسل زمستانه 2 قاب). در این طرح پارامترهایی همچون نوع پوشش مصرفی در عایق بندی کلنی ها، میزان مصرف غذا، رشد جمعیت، رشد نوزادان (تخم، لارو و شفیره) و میزان عسل تولیدی تیمارها اندازه گیری گردید. نتایج بررسی های آماری نشان داد که نوع پوشش کندوهای مورد استفاده در این بررسی تاثیر معنی داری بر میزان مصرف جانشین گرده گل و مکمل گرده گل نداشته است (0.05>P). در حالیکه نوع جیره مصرفی تأثیر معنی داری بر میزان مصرف جانشین گرده گل و مکمل گرده گل داشته است (0.01>P). از نتایج دیگر این تحقیق این است که بیشترین مصرف جیره غذایی به گروه مکمل گرده گل بوده است. که اختلاف معنی داری با سایر گروهها داشته است و (0.01>P). در تعیین مناسبترین ترکیب تیماری پوشش پشم شیشه ای با کمترین میزان جیره مصرف نشده مکمل گرده گل ( 11.6 گرم) بعنوان خوش خوراک ترین جیره و با میانگین رشد جمعیت هفت قاب و مساحت نوزاد 5.8 قاب ایده الترین ترکیب را داشته اند که اختلاف معنی داری با سایر تیمارها داشته است. (0.01>P).

زنبور عسل ایرانی (Apis mellifera meda)، تلفات زمستانه، ایزولاسیون کندو