مهدی حسینی
هاشم آرام
صالح حسن زاده - دانشجویان کارشناسی ارشد خاکشناسی دانشگاه زنجان
سعید کلیچ - دانش آموخته کارشناسی ارشد خاکشناسی دانشگاه زنجان

به منظور بررسی اثر سوء قلیائیت زه آب بر میزان رس قابل انتشار در دو خاک با میزان ماده آلی متفاوت آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار به مرحله اجرا در آمد . برای این منظور دو خاک با کاربری متفاوت که دارای مقادیر متفاوت ماده ی آلی بودند، از منطقه سلطانیه در استان زنجان و منطقه شصت کلا در استان گلستان انتخاب و از لایه ی سطحی (عمق صفر تا 20 سانتی متری) آنها به صورت تصادفی نمونه های مرکب خاک تهیه گردید. نمونه های تهیه شده از کاربری های مختلف در قیف های بوخنر بزرگ در معرض آبهای با شوری ثابت و قلیائیت مختلف قرار گرفتند. سطح شوری آب مصرفی 4 دسی زیمنس بر متر و میزان قلیائیت یا SAR آنها 5 و 15 و 25 و 35 بود. پس از گذشت هفتاد روز و به تعادل رسیدن خاک ها با محلول های شور و قلیا نمونه ها برداشت و میزان رس قابل انتشار آنها اندازه گیری گردید. نتایج تجزیه واریانس داده ها نشان داد که با افزایش SAR میزان رس قابل انتشار نمونه ها افزایش می یابد و این افزایش در خاک های با کاربری زراعی که دارای میزان ماده ی آلی کمتری بودند، بیشتر از کاربری های دیگر بود.

شوری، قلیائیت، رس قابل انتشار، ماده ی آلی