آزاده اسمعیلی - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه فردوسی مشهد
امیر فتوت - استادیار دانشگاه فردوسی مشهد
نجفعلی کریمیان - استاد دانشگاه شیراز
غلامحسین حق نیا - استاد دانشگاه فردوسی مشهد

یکی از مهم ترین مشکلات در خاکهای مناطق خشک و نیمه خشک کمبود ماده آلی خاک است . از آنجایی که میزان مواد آلی در اغلب خاکهای زراعی ایران پائین است استفاده از مواد آلی کوددامی از دیر باز مورد توجه کشاورزان قرار گرفته است . برهمکنش میان عناصر کم مصرف با مواد آلی از جمله عوامل مهم در زیست فراهمی این عناصر برای گیاهان است . به این منظور، مطالعه حاضر در بررسی تاثیر کوددامی ( کود گاوی ) و ضایعات شهری ( کمپوست اصفهان ) در عملکرد گیاه ذرت به مدت هشت هفته در گلخانه اجرا شد . تیمارها شامل دو نوع ماده آلی ( کود گاوی و کمپوست ) در دو سطح ( صفر و ) %2 همراه با تیمار مس ( صفر و 5 میلی گرم بر کیلوگرم ) به شکل CuSO405H2O در دو خاک آهکی ( چیتگر و کامفیروز ) در گلدانهای 2 کیلوگرمی، تیمارهای این آزمایش در قالب فاکتوریل و طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار انجام و بعد از کشت و برداشت، وزن خشک گیاه، و غلظت عناصرغذایی ( آهن، روی، مس و منگنز ) اندازه گیری شد و غلظت مس خاک نیز از طریق عصاره گیر با DTPA اندازه گیری شد . نتایج این مطالعه نشان داد که کاربرد موادآلی باعث افزایش معنی دار وزن خشک شاخساره گیاه ذرت شد و اثر معنی داری در غلظت عنص ر منگنز، روی، آهن در گیاه ذرت داشت . نتایج آزمایشات همچنین بیانگر تاثیر مثبت و معنی دار تیمار مس بر غلظت این عنصر در خاک ( عصاره گیری شده با ) DTPA و اندام هوایی گیاه ذرت بود . تیمار ماده آلی در خاک چیتگر اثر معنی داری در غلظت مس عصاره گیری با ) ) DTPA داشت . برهمکنش تیمار ماده آلی با مس نیز سبب افزایش معنی دار غلظت مس خاک و مس اندام هوایی گیاه ذرت شد

مس، DTPA ، خاکهای آهکی، ذرت