نادر آزادبخت - کارشناس ارشد مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی لرستان
کبری خسروی نژاد - کارشناس دانش آموخته مهندسی کشاورزی از دانشگاه شهید چمران اهواز
زهرا نصیری - کارشناس دانش آموخته مهندسی کشاورزی از دانشگاه شهید چمران اهواز

اتلاف منابع از مهم ترین مسائل و چالش هایی است که کشورمان با آن روبروست . این امر به ویژه در مورد نان کاملاً چشمگیر است . بخش مهمی از نان ارزانی که در کشورمان مورد استفاده قرار می گیرد به صورت ضایعات از چرخه مصرف خارج می شود . این پژوهش به منظور تعیین میزان و علل ضایعات نان در استان لرستان و تلاش در جهت شناسایی نارسایی های موجود و یافتن راهکارهایی جهت بازیافت و کاهش میزان ضایعات نان انجام گرفته است . این تحقیق تحلیلی - توصیفی ) ) Cross Sectional در سال 1383 به روش پرسشنامه ای از 303 واحد تولیدکننده و 425 خانوار مصرف کننده انواع نان با توزیع تصادفی در سطح شهرستانها، بخشها و روستاهای استان لرستان انجام گرفته است . تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار spss در سطح %5 انجام گردید . بر اساس نتایج این پژوهش %79/1 نمونه آماری تولیدکنندگان میزان ضایعات روزانه نان تولیدی را 1-5 کیلوگرم و مهم ترین علل موثر بر میزان ضایعات نان تولیدی را کیفیت آرد %)83/3) ، کیفیت گندم %)7/3) ، کیفیت آرد و مهارت شاطر %)3) ، کیفیت گندم و آرد %)3) ، مهارت شاطر %)1/3) ، چگونگی تهیه و عمل آوری خمیر %)0/7) ، کیفیت آرد، مهارت شاطر و چگونگی تهیه و عمل آوری خمیر %)0/3) گزارش نموده اند . %1 نمونه آماری نیز تمام علل ذکر شده را موثر دانسته اند . میزان ضایعات نان در نمونه آماری مصرف کنندگان %44/31 برآورد شده و به ترتیب بیشترین و کمترین میزان بر حسب قرص نان مربوط به نان لواش دوار با %18/9 ، نان تافتون %3 و نان تنوری %3 قرص نان بوده است و مهم ترین علل موثر بر میزان ضایعات نان مصرفی نامرغوبی آرد %)40/9) ، خمیری بودن کناره های نان %)32/7) و زود بیات شدن نان مصرفی %)24/8) بیان شده است . %1/5 نمونه آماری نیز تمام علل ذکر شده را موثر دانسته اند . همچنین مصرف و تولیدکنندگان نان راهکارهایی جهت کاهش میزان ضایعات و بازیافت آن ارائه نموده اند که در این مقاله به آن پرداخته شده است .

نان، ضایعات، بازیافت،گندم، لرستان