نجمه مکارمانی - دانشجوی کارشناسی دانشگاه شیراز
مهرداد نیاکوثری - استادیار دانشگاه شیراز

ایران با تولید سالیانه 3 میلیون تن انواع انگور هفتمین تولید کننده بزرگ انگور در دنیاست . در همین حال استان فارس با %13 کل تولید کشور , بعنوان اولین تولید کننده انگور کشور محسوب می شود . ساقه خوشه انگور از جمله ضایعات تولید کنندگان به شمار می رود که در مقادیر فراوان در دسترس می باشد . در حال حاضر بهترین کاربرد آن به صورت مکمل خوراک دام کاربرد می باشد . در این مقاله به بررسی فرایندهای فیزیکی و شیمیایی تولید کربن فعال از ضایعات مهم باغی کشور با تاکید بر خوشه انگور پرداخته می شود . در این راستا دو روش فعال سازی فیزیکی و شیمیایی که مورد توجه اغلب محققین می باشد مورد بررسی قرار می گیرد . در روش فیزیکی ابتدا کربونه کردن در دمای حدود 500 oC و در اتمسفر خنثی انجام می شود . زغال تولیدی جهت بهینه سازی عملکرد و حذف قابل توجه خاکستر در معرض فرایند اسیدشویی قرار می گیرد . مرحله پایانی تولید، شامل فعال سازی با بخار آب می باشد . در روش شیمیایی که در دمایی بالاتر از 530 oC صورت می پذیرد خوشه با محلول اسید فسفریک به نسبت های مختلف اشباع شده و سپس خوشه اسیدی شده در معرض فرایند حرارتی قرار می گیرد . کربن فعال حاصله در بیشتر موارد از دیدگاه عملکردی بخصوص خواص سطحی قابل رقابت با مواد اولیه دیگر است . با توجه به تولید قابل توجه انگور در ایران، همچنین مصر ف بسیار زیاد کربن فعال در صنایع مختلف بخصوص صنایع نفت و پتروشیمی، در صورت م وفقیت در تولید اقتصادی این محصول ضمن ایجاد ارزش افزوده در بخش کشاورزی از خروج مبالغ قابل توجه ارز از کشور جلوگیری می شود .

کربن فعال - خوشه انگور – خواص سطحی، ضایعات کشاورزی