علی آذر - کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه تبریز
حسن آهار - کارشناسی جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه تبریز
محبوب آقاخانی - کارشناسی جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه تبریز

تا قبل از بروز انقلاب صنعتی، شهرها به صورت ارگانیکی به رشد خود ادامه می دادند ولی بعد از این تاریخ و با گسترش جبر تکنولوژیکی بشر توانست، تغییراتی را در سطح کالبد شهرها برای رفاه خود انجام دهد. با پیدایش ماشین و خطوط راه آهن، شهروندان توامستند مراکز سکونتی خود را در اطراف شهر و حومه ها ایجاد کنند. و بدین طریق عملا از ارزش و اعتبار بافت های قدیم شهری کاسته شد. کاهش تراکم جمعیت بافت قدیم شهر تبریز از 200 نفر در هکتار در سال 1345 به 75 نفر در سال 1375 و همچنین کاهش بعد خانوار از 5/37 نفر در هر واحد مسکونی به حدود 4/6 نفر، از حکایت از برون رفت جمعیتی برخی از گروه های سنی از جمله جوانان، از بخش مرکزی شهرها دارد. همچنین درصد بالای کاربری های تجاری در سطح بافت قدیم، ضرورت مطالعه و برنامه ریزی عمران شهری را در بافت قدیم ایجاب می کند. بافت های قدیم شهری ، با دارا بودن مخلوطی از انواع کاربری های تجاری، خدماتی، مذهبی و … به عنوان مقصد جریان های داخل شهری می باشد. که این امر باعث به وجود آمدن بار ترافیکی شدید و آلودگی های زیست محیطی در این محدوده های حساس شهری شده است. با اقدامات باز زنده سازی و بهسازی می توان ارزش اقتصادی مستغلات شهری را ارتقاء داد. با افزایش میزان رازش اقتصادی کاربری ها در محدوده بافت کهن، ارزش های اجتماعی و فرهنگی نیز بالا می رود که این فرایند باعث جلوگیری از مهاجرت از بافت قدیم شهر به حومه می گردد.

عمران شهری ، بافت قدیم ، تراکم ، بهسازی شهری