قهرمان خوش روی - دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری ، کارشناس انجمن اولی

با توجه به جمعیت پذیری امروزه شهرها و بوجود آمدن شکل تازه ای از شهرها در قرن اخیر روشن است که علم جغرافیای شهری و برنامه ریزی فضاهای شهری باید ابعاد و قلمروهای تازه ای بیاید که یکی از ابعاد و موضوعات تازه که در بیست سال اخیر توجه اکثر اندیشمندان این علم را به خود مشغول کرده پرداختن به عدالت اجتماعی در مباحث شهری می باشد که از این نظر باید شهر با سیاستهای کشوری و جهانی پیونده داده شود (شکویی ص 9، 1373) و اینکه شرایط داخلی فضای شهرها که متاثر از شرایط اجتماعی و اقتصادی حاکم بر کشورهاست و در نتیجه همین شرایط است که کیفیت فضاهای شهری و سیاست های برنامه ریزی شهری معین می شود. بنابراین نیاز اساسی شناخت فضای شهری است که ارزشهای اجتماعی و فرهنگی و اقتصادی و در راس آنها عدالت اجتماعی مورد تحلیل و بررسی قرار گیرند که در نتیجه این تحلیل ها وبررسی معیارهاست که قدمی موثر در راه تحقق عدالت اجتماعی در جامعه برداشته خواهد شد. در جهت رسیدن تمامی ساکنان شهرها به نیازهایشان به صورت یکسان مبحث عدالت اجتماعی در فضای شهری بوجود می آید که عدم توجه به آن تبعات بسیار بدی همچون حاشیه نشینی ، تراکم بیش از حد یک منطقه، توسعه یک جانبه ی شهرها، خالی از سکنه شدن برخی از محدوده های شهری، بورس بازی زمین و ده ها مساله و مشکل را در پی خواهد داشت. این مقاله جمع آوری شده از کتب و منابع مرجع علم جغرافیای شهری و برنامه ریزی شهری، نشریات و نشریات الکترونیکی می باشد که سعی شده تا حد امکان تمامی ارا و نظرها برخوردار از پشتوانه نظری اندیشمندان و بزگران علم شهر باشد و در هر مبحث بعد از آشنایی با مفاهیم و آرا و جمع بندی و داوری آورده شده است به منظور تحقق عدالت در برنامه ریزی شهری باید موارد ذیل را رعایت کرد: انصاف در تسهیم و تقسیم منافع شهری ، تامین امکانات (فرصت) برای همه اجتماعات شهری، تامین دسترسی کافی به خدمات و تسهیلات آموزشی، بهداشتی، تفریحی و فرهنگی برای همه ساکنان شهر، تامین اشتغال و مسکن به طور منصفانه برای افراد و ساکنان بخشهای گوناگون شهر به منظور موفق بودن طرح های شهری انعطاف پذیری و واقع گرایی و رعایت کارآیی و عدالت در تهیه و اجرای آن می توان تا حدی از تشدید نابرابری فضایی و اجتماعی جلوگیری نماید.