فریده پورسلیمانیان - دفتر تحقیقات و توسعه فناوری وز ارت نیرو

نظر به اینکه انرژی عاملی حیاتی برای توسعه اقتصادی و اجتماعی کشو رها شناخته شده , لذا همواره چگونگی آن از ابعاد مختلف مورد توجه بوده است . از طرفی بررسی چال ش های چند دهه اخیر نشان می دهد که امروزه باید برای ایجاد توسعه پایدار در بخش انرژی اهمیت ویژه ای قایل شد . لذا با عنایت به مراتب فوق و با توجه به نـتایج بدسـت آمده از بررسـی آمار و ارقام در خصـوص چگونگی مـصرف انرژی و منابع تولـید آن در جها ن می تـوان به سـهولت به ضـرورت شناسایی و بکارگـیری فن آوری های نویـن در بخش انرژی پی برد . متأسفانه درحال حاضر در ایـران مواردی از قبیل عدم دسترسی کافی بـه اطلاعات و فن آوری ها، کمبود دانـش فنی و آموزشی، هزینه بالای ت أسیسات و تجهیزات، کمبود من ابع مالی و ... از اساسی ترین مشکلات در بخش انرژی به شمار می آیند که با در نظر گرفتن محدودیت ذخایر نـفتی کشورمان لـزوم اندیشیدن راه کارهای مناسب به منـظور بهبـود وضعیت موجود ب ه خوبی مشهود می گردد . لذا برای تغییر چشم انداز آینده چاره ای نیست که به فن آوری به عنوان نیاز مبرم صنایع مرتبط با بخش انرژی توجه شود که به علت پیچیدگی آن تحقق این مهم میسر نخواهد شد مگر آنکه به مشارکت سه جانبه مراکز آموزشی، پژوهشی و صنعتی با یکدیگر اه میت خاص داده شود . بدیهی است راه حـل فوق صرف نظر از مشکلات عدیده موجود می تواند به عنوان راه حلی مناسب جهت بهبود انتقال و توسعه فن آوری در بخش انرژی تلقی گردد . در این مـقاله در ابـتدا نسبت به تبیین نقش انرژی جهت رشد اقتصادی و توسعه صنعتی، وضعیت ان رژی در ایران و دورنمای آن در آینده، اهمیت فن آوری در بخش انرژی، ج ـایگاه ع لم، آموزش و تحقیق و در نهایت نقش همکاری های کلیدی دولت با مـراکز آمـوزشی و تحـقیقات صنعتی برای توسعه فن آوری پرداخته می شود . سپس با توجه به تـجارب حاصل از مشارکت وزارت نیرو در انجام طرح تعیـین اولویت ها ی فن آوری در زمینه های مختـلف از جمله انرژی که اخیر اً توسط سازمان پژوهش های علمی صنعتـی ایـران اجراء گردیده است، نسبت به تعیـین جایگاه مراکز آموزشی، تحقیقاتی، صنعتی و دستگاه های اجرایی در راستای بهبود انتقال و توسعه فن آوری اقدام می شود . در خاتمه پیشنهادهایی به منظور تحکیم همکاری های مذکور مبنی بر چـگونگ ی مشارکت در تعیین اسـتراتژی توسعه، اولویت بندی و انتخاب فن آوری های برتر، ایجاد و تـقویت بانـک های اطلاعاتی، نشر عقاید و توسعه نوآوری ها، ارتقاء سطح علمی و فنی کارکنان در بخش انرژی و ... ارائه می گردد .

اولویت های فن آوری، علم، آموزش، پژوهش