مصطفی گودرزی - استادیار
الهام نورانی قادی - دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت کشاورزی

برنج در کشور ایران بعد از گندم به عنوان مهمترین ماده غذایی و یک کالای اساسی و استراتژیک محسوب میشود. با توجه به اینکه حدود 36 درصد سطح زیرکشت و 42 درصد برنج کشور مربوط به استان مازندران است، در مطالعه حاضر برخی ابعاد اقتصادی و مدیریت بکارگیری منابع تولید بویژه ارزش اقتصادی آنها در شهرستان ساری مورد بررسی واقع شد. اطلاعات و داده های مورد نیاز در خصوص میزان و قیمت نهاده های به کار رفته از طریق تکمیل پرسشنامه جمع آوری گردید که با استفاده از جدول مورگان تعداد 385 نفر به روش نمونه گیری تصادفی دو مرحله ای از شالیکاران شهرستان ساری در سال زراعی 93-1392 انتخاب شدند. با توجه به مزایای روشهای پارامتریک در تبیین ساختار تولید و تقاضای نهاده ها، جهت نیل به هدف تحقیق از رهیافت تابع سود استفاده شد. در این مطالعه برای تخمین تابع سود، ابتدا مهمترین توابع انعطافپذیر یعنی ترانسلوگ نرمال شده، درجه دوم تعمیم یافته و لئونتیف تعمیم یافته تخمین زده شد. سپس با مقایسه آنها، نتایج بهتر تابع ترانسلوگ از نظر آزمونها و معنیداری ضرایب، منجر به انتخاب این تابع گردید. جهت تخمین توابع و نیل به هدف تحقیق، از نرم افزار Eviews7 بهره گرفته شد. با انتخاب الگوی سود ترانسلوگ به روش حداقل مربعات معمولی (OLS) توابع تقاضای نهاده ها مشخص گردید. کشش خودقیمتی هر سه نهاده متغیر شامل بذر، آب و ماشین آلات منفی بوده است. نهایتا با بهره گیری از قضیه هتلینگ ارزش اقتصادی هر هکتار شالیزار 4540000 ریال و ارزش اقتصادی نیروی کار خانوادگی حدود 314000 ریال برای هر نفر روز بدست آمد.

ارزش اقتصادی، برنج، تابع سود، زمین، نیروی کار خانوادگی