مهرداد نیاکوثری - بخش علوم و صنایع غذایی دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز
صدیقه امیری - بخش علوم و صنایع غذایی دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز
محمد سرشار - پژوهشکده مهندسی، مرکز تحقیقات مهندسی فارس
شهرام جوادیان - پژوهشکده مهندسی، مرکز تحقیقات مهندسی فارس

هزینه انرژی در سطح بین المللی در حال افزایش است. الودگی محیط زیست همچنان روند صعودی را طی می کند. همه به شکلی با این دو رخداد درگیر خواهند شد. طریقه برخورد فعلی با بقایای زمینهای زارعی (محصولات جانبی) اقتصادی بودن تولیدات کشاورزی را در بلند مدت زیر سوال می برد. سوزاندن بقایای زمینهای زراعی با توجه به اثرات نامطلوب دود اصل از آن بر سلامتی از یک سو و برخی تاثیرات نامطلوب فرایند سوزاندن بر روی خاک از سوی دیگر کاهش / حذف سوزاندن بقایای محصولات کشاورزی در آینده ای نه چندان دور را اجتناب ناپذیر می سازد. برای سامان دادن به این مهم اراهکارهای جدیدی باید اتخاذ گردد که ضمن بهبود وضعیت اقتصادی بخش کشاورزی مشکلات محیط زیستی را نیز مرتفع سازد. تولید سوخت سبز از قبیل اتانول و بیودیزل از بقایای زمین های زراعی ویا مازاد محصولات کشاورزی از پتانسیل بالایی برخوردار بوده و شاید به نحوی بتواند راهکار مناسبی جهت رفع مشکلات زیست محیطی، اقتصادی و انرژی که دنیای صنعتی آب آن دست به گریبان است باشد. با توجه به رشد مناسب تولید محصولات زراعی بخصوص گندم در ایران طی چند سال اخیر کاربرد بقایای محصولات زراعی از جمله کاه و کلش و حتی با گاش نیشکر جهت تولید سوخت سبز بویژه اتانول می تواند باعث بهبود وضعیت اقتصادی کشور از طریق جبران قسمتی از واردات سوخت خوردوها و ایجاد ارزش افزوده برای بخش کشاورزی با استفاده از محصولاتی که به شکل فعلی موجود بی ارزش و یا کم ارزش هستند باشد، مضافا مصرف اتانول بعنوان سوخت یا بهبود دهنده سوخت کاهش آلودگی که شهرهای بزرگ ایران با آن دست به گریبان هستند را به همراه خواهد داشت که این امر بعنوان یک مزیت بالقوه در آینده می تواند فرایند تولید اتانول جهت سوخت را از اهمیت ویژه ای برخوردار سازد. در این مقاله مروری بر آنیم که آخرین پیشرفتهای انجام شده در پیش فرآورش بیومس و تولید اتانول از بقایای محصولات کشاورزی را معرفی نموده با ارائه آمارهایی پتانسیل این فرایند درکشور را مورد بررسی قرار دهیم. شایان ذکر است که فرایند طراحی و ساخت یک واحد پایلوت جهت تولید اتانول از بقایای محصولات کشاورزی درمرکز تحقیقات مهندسی فارس در جریان می باشد.

سوخت سبز ، بیومس ، بقایای محصولات کشاورزی ، اتانول ، پیش فراوری ، سلولز