محمدصادق علوی یگانه - استادیار گروه زیست شناسی دریا ، دانشکده علوم دریایی ، دانشگاه تربیت مدرس ، مازندران ، نور

کشور ایران دارای بیشترین تعداد گونه های شناخته شده کپوردندان ماهیان متعلق به جنس آفانیوس می باشد که در این بین تاکنون 10 گونه بوم زاد (Endemic) از این جنس گزارش شده است . کپوردندان فارس A. Farsicus به عنوان یکی از ماهیان بوم زاد ایران که در چشمه های اطراف دریاچه مهارلو یافت می شود ، از نظر صفات ریختی ، شباهت و همپوشانی زیادی با سایر گونه های شاخه غربی این جنس به ویژه آرایه ای خواهری خود کپور دندان صفیه ، A. sophiae دارد. در این مطالعه ضمن توصیف شرایط زیستگاهی این گونه ، با استفاده از رویکرد ملکولی و توالی یابی کامل ژن CO1 به بررسی مجدد جایگاه آرایه شناسی این گونه پرداخته شد . با توجه به خشک شدن دریاچه مهارلو و شوری بیش از حد آب ، این گونه تنها در دو چشمه حاشیه ای مشاهده شد ، همچنین کپوردندان فارس به خوبی از جمعیتهای مختلف گونه خویشاوندش یعنی A. sophiae تفکیک شد ، به طوری که در مقایسه با سه جمعیت از گونه ای صفیه در 15 الی 17 جایگاه تثبیت شده نوکلئوتیدی تمایز داشت ، حال آنکه میزان تفاوت در بین جمعیت های مختلف کپوردندان صفیه 1 الی 3 جفت باز بود . نتایج تحلیل ملکولی صحت تمایز درحد گونه را نشان داد و همچنین روابط خویشاوندی پیشین ، مبتنی بر صفات ریختی را تایید نمود.

کپوردندان فارس - کپوردندان صفیه ، آرایه شناسی