سمیه مهدیان
حانیه السادات سجادی

بلایای طبیعی همواره بصور مختلف نظیر آتشفشان، زلزله، سیل ، تندباد و … بعنوان جزء انکار ناپذیری از زندگی، جان انسان را مورد تهدید قرار داده است. در این میان سرعت و کیفیت ارائه خدمات بهداشتی و درمانی به مصدومان در بازگردانی سلامتی و بهبود افراد آسیب دیده نقش بسیار موثر و سازنده ایفا می کند. از طرفی عدم امکان برقراری ارتباط با منطقه آسیب دیده همیشه یکی از معضلات اساسی در مواجهه با بلایای طبیعی و به تبع آن افزایش زمان ارائه خدمات به افراد آسیب دیده مطرح بوده است. اما خوشبختانه امروزه با پیشرفت تکنولوژی این مشکل تا حدودی مرتفع گردیده است و تله مدیسین به عنوان راه گشایی جهت سرعت بخشیدن به درمان ، ارایه مراقبتهای کلینیکی وس رویسهای مراقبت بهداشتی و درمانی جهت افرادی است که به دلیل شرایط جغرافیایی و محیطی هنگان رویارویی با بلایای طبیعی امکان دسترسی به آنان وجود ندارد ، مورد توجه قرار میگیرد. لذا از این طریق سبب دسترسی آسان و مستقل از مکان و ارائه و دریافت مشاوره متخصصین پزشکی فراهم می گردد. به طور خلاصه عدم ایمنی منطقه آسیب دیده ، تعداد کم پزشکان، عدم سهولت دسترسی به منطقه جهت کمک به آسیب دیدگاناز دلایل اهمیت پزشکی از راه دور می باشد. بنابراین وجود سیستم های پیشرفته ارتباطاتی جهت انجام اقدامات پزشکی و درمان مصدومان و امکان دسترسی به مشاوره متخصصین و اطلاعات بیماران فارغ از محل آن از اهمیت قابل توجهی برخوردار می باشد. البته مزایای استفاده از تله مدیسین و فرآیند استفاده از تکنولوژی کامپیوتر و ارتباط از راه دور در جهت بهبود کارایی پزشکی و صرفه جویی در جهت ارائه خدمات پزشکی را نباید از نظر دور نگه داشت. همانطور که می دانیم اقدامات درمانی به منظور کمک به مصدومان در مواجهه با بلایای طبیعی در سه دوره کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت قابل انجام است و تله مدیسین نیز با توجه به اهمیت اقدامات درمانی در سه دوره فوق نقش خاصی را ایفا می کند و در این راستا نیز از روشهای متفاوتی جهت ارائه کمک به آسیب دیدگان بهره می گیرد. در این مقاله باارائه تاریخچه ای به برشمردن اهداف، دلایل و اهمیت بکارگیری تله مدیسین در سه دوره مختلف (1- کوتاه مدت 2- میان مدت 3- بلندمدت) پرداخته و ضمن بیان انواع مختلف تله مدیسین کاربرد شیوه های مختلف تله مدیسین را طی سه دوره فوق الذکر در مواجهه با بلایای طبیعی بررسی می نماییم. روش کار: مقاله حاضر به شیوه مروری و با استفاده از مطالعات کتابخانه ای و بهره گیری از منابع متعدد غلمی تهیه شده است. نتیجه گیری: اقدامات فوری در بلایای طبیعی با استفاده از تکنولوژیهای ارتباط از راه دور و تکنولوژیهای اطلاعاتی میسر می باشد و در این میان هدف اصلی تله مدیسین، مهیا نمودن سرویس هایی با کیفیت بالا جهت کمک به مصدومان و بیماران حادثه دیده و درمان بهینه آنهاست. در این مقاله ضمن معرفی امکانات موجود در زمینه پزشکی از راه دور به بیان کاربردهای مختلف انواع تله مدیسین در مواجهه با بلایای طبیعی در طی سه دوره کوتاه مدت، میان مدت و بلندمدت پرداخته ایم. روشهای معرفی شده عبارت بودند از : 1) روش Forward & Store 2) تلویزیون دو طرفه متقابل two – way Interactive Television (TITV) 3) ارتباط ماهواره ای Intelsat , Comsat 4) کامپیوتر های کوچک قابل حمل Assistant Digital Personal 5) سایر فناوریهای بی سیم : شامل پیجرها ، تلفن های همراه، شبکه های کامپیوتری پس از بررسی موارد بالا در مورد هر یک از روشها نیز مثال موردی مطرح گردید.

تله مدیسین ، بلایای طبیعی