مصیب حسین زاده - زاهدان، دانشگاه سیستان و بلوچستان، دانشکده مهندسی، گروه مهندسی شیم
علی صمدی - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی شیمی، دانشگاه سیستان و بلوچستان
مرتضی زیودار - دانشیار گروه مهندسی شیمی، دانشگاه سیستان و بلوچستان

اهمیت واحدهای آروماتیک در صنایع پتروشیمی در سطح جهان نیز امری غیر قابل انکار است. از جمله فرآورده-های مهم و سودآور این واحدها می توان به پارازایلن، اورتوزایلن و بنزن اشاره داشت، که البته جزء محصولات اصلی پتروشیمی بوعلی سینا نیز می باشند. واحدی از این پتروشیمی که در این مقاله مورد بررسی قرار گرفته است، وظیفه جداسازی اولیه بنزن و تولوئن را از ایزومرهای زایلن بر عهده دارد. از این رو بررسی راندمان برج هپتان زدای واقع در این واحد در راستای ایجاد شرایط بهینه، می تواند کمک شایانی به افزایش بهره وری و نهایتا سود دهی بیشتر این پتروشیمی نماید. شبیه سازی نیز بعنوان ابزاری توانمند در شناخت پارامترهای اصلی و موثر فرآیند مطرح است. برای رسیدن به اهداف ذکر شده در این تحقیق نیاز به انجام یک شبیه سازی دقیق، امری ضروری است. از طرفی با توجه به تنوع و گستردگی زیاد مواد ورودی به برج و برقراری شرایط خاص فرآیندی، انتخاب مدل ترمودینامیکی مناسب و سازگار با شرایط عملیاتی برای داشتن یک شبیه سازی قوی و با کمترین میزان خطا، از اهمیت فراوانی برخوردار است. با در نظر گرفتن دو پارامتر کیفیت زایلن های خروجی از برج و مجموع انرژی مصرفی جوش آور و چگالنده، با شبیه سازی های متعدد معلوم می گردد که مدل های UNIF-LBY، UNIFAC، Grayson و Chao-Seader برای شرایط موجود بهترین نتایج را به ما می دهند؛ که از این میان مدل ترمودینامیکی UNIF-LBY با بیشترین راندمان جداسازی و صرف کمترین انرژی، نیز انتخاب می گردد. با در نظر گرفتن این مدل، شبیه سازی با خطای ٪66/1 در میزان دبی محصول بالای برج و راندمان مناسب در جداسازی اجزای کلیدی، انجام می گردد. نهایتا MW 26/1 صرفه جویی در انرژی پیش بینی می گردد، که از این رو می توان بهینه سازی انرژی را نیز مورد ارزیابی قرار داد.

بنزن، تولوئن، زایلن، مدل ترمودینامیکی UNIF-LBY، شبیه سازی، بهینه سازی