محمدرضا جهانگیری - پژوهشگاه نیرو

ترانسفورماتورها تجهیزاتی هستند که وظیفه تبدیل ولتاژ ( و جریان ) الکتریکی را در سیستم های توزیع و انتقال نیرو در یک فرکانس ثابت و مشخص برعهده دارند . در میان انواع مختلف این تجهیزات، ترانسفورماتورهای توزیع آمار فروش و استفاده فراوانی داشته و لذا از اهمیت ویژه ای برخوردارند . در انتخاب و استفاده این نوع ترانسفورماتورها عموماً به پارامترهایی نظیر توان و ولتاژ ترانسفورماتور، فرکانس کار، سیستم خنک کننده، دمای محیط و ... توجه فراوانی شده و بر اساس شرایط مورد نیاز برای کار ترانسفورماتور و نیز پارامترهای اقتصادی مربوطه ( قیمت ترانس ) دستگاه موردنظر انتخاب و خریداری می گردد . متأسفانه این نوع انتخاب می تواند نتایج نامناسبی را در دراز مدت بهمراه داشته باشد چرا که توجه بیشتر به قیمت اولیه ترانس در مقایسه با ارزش انرژی تلف شونده در طول عمر ترانسفورماتورها باعث بالا رفتن قیمت واقعی و نهایی ترانسفورماتورهای خریداری شده می گردد . اگر چه عموماً استانداردهای متداول مربوط به ترانسفورماتورهای توزیع نظیر IEC - 76 نیز مقادیری را بر ای تلفات ترانسفورماتورها پیشنهاد می نمایند اما بررسی های انجام نشان می دهد که با توجه به تکنولوژیهای موجود می توان بدون هیچگونه مشکلی با تدوین و رعایت کامل استاندارد بهینه راندمان ترانسفورماتورها در آینده نسبت به کاهش فراوان در تلفات انرژی الکتریکی اقدامات مفیدی انجام داد . پتانسیل بالقوه این کاهش تلفات انرژی الکتریکی در سال 1383 در حدود 1/5 میلیارد کیلووات ساعت خواهد بود که با بهره گیری از این امر ضمن دسترسی به مزایای فنی - اقتصادی فراوان، عمر مفید ترانسفورماتورهای توزیع نیز افزایش خواهد یافت .

ترانسفورماتور توزیع، تلفات انرژی الکتریکی، راندمان، استاندارد ترانسفورماتور