جواد روحی - دانشگاه مازندران
منوچهر جباری - شرکت مدیریت پروژه های نیروگاهی ایران

ترانسفورماتورها از تجهیزات بسیار مهم سیستم های قدرت هستند که اگر به هر دلیل از سرویس خارج شوند، انتقال انرژی الکتریکی متوقف می گردد . در این ترانسفورماتورها روغن علاوه بر عایقی الکتریکی، نقش خنک کنندگی را نیز دارا می باشد . کارکرد ترانس در درجه حرارت بالا شدیداً از عمر آن می کاهد . وجود رطوبت و اسید به کاغذهای عایقی صدمات وارد می کند و در روغن ترانس تغییراتی ایجاد می نماید که با روش های معمول تصفیه روغن قابل بازیافت نمی باشد . فیزیکی شناسایی عیوب ترانسفورماتورهای قدرت، با آزمایش گاز کروماتوگرافی و تعیین افزایش گازها و آنالیز نتایج حاصله به (Oil عمل می آید . پس از تشخیص تولید گازهای قابل احتراق در ترانسفورماتور، بعضاً روغن ترانسفورماتور را تصفیه Treatment) می نمایند، که در نتیجه علائم ناگوار آن کاهش می یابد ولی چون عوامل موجد عیب باقی می ماند، ترانسفورماتور همچنان در معرض آسیب قرار خواهد داشت . در این مقاله اثر نامطلوب تصفیه روغن بر روند شناخت عیوب در حال تکوین ترانسفورماتور قدرت نیروگاه نکا مورد بررسی قرار می گیرد . از آنجائیکه هر گونه فعل و انفعالات حرارتی در روغن منجر به آزاد سازی گاز هیدروژن می شود، نصب دستگاه (Hydran) و اندازه گیری دائم گاز هیدروژن اقدام مناسبی بود که پس از آسیب دیدگی ترانس به عمل آمد، ولی بررسی های انجام شده نشان می دهد پس از تولید گازهای قابل احتراق در ترانسفوراتور باید از تغییر در وضعیت روغن و تصفیه آن که علائم شناخت عیب را از بین می برد پرهیز نمود .

ترانسفورماتور قدرت، گازهای محلول در روغن، کاغذ عایق، تشخیص عیب