رسول اجل لوئیان - گروه زمین شناسی- دانشگاه اصفهان
حمیدرضا پاکزاد - گروه زمین شناسی- دانشگاه اصفهان

ماسه های بادی در شرق و جنوب اصفهان درناحیه مرکزی ایران گسترش دارند. از عوامل مهم اقلیمی موثر بر روند بیابان زائی در این منقطه فرسایش از باد می باشد که موجب جابجایی ماسه های بادی (ارگ) می گردد. تپه های ماسه ای وسعتی در حدود 130Km2 کیلومتر مربع را در بر می گیرد و هر ساله مقدار قابل توجهی از اراضی و مناطق مشکونی را تهدید می کند. این مناطق به طور قابل توجهی تحت تاثیر حرکت ماسه های بادی واقع گردیده اند که تاثیرات منفی بر زمینهای کشاورزی داند. تپه های ماسه ای در شرایط مناسب در این منطقه نهشته شده اند و نهایتا منبع ماسه های بادی می شوند. ماسه های بادی در منطقه اکثرا به شکل برخان می باشند و حرکت آنها معمولا از جهت مختلف میباشد. که این موضوع ارتباط مستقیم با فصول مختلف سال دارد زیرا در هر فصل باد دارای سرعت و جهت مختلف است و عمدتا به همین دلیل ماسه ها مسافت زیادی را در منطقه جابجا می شوند. درمقاله حاضر، بر اساس مطالعات صحرائی، نقش باد و آب (به عنوان فاکتورهای اقلیمی) در حرکت ماسه ها و منشاء ماسه ها مورد مطالعه قرار گرفته است و چگونگی روند بیابان زائی شرح داده شده است.