سیدسعید اسلامیان - دانشیار دانشگاه صنعتی اصفهان
یاسین اسروش - دانشجوی دانشگاه صنعتی اصفهان

یکی از مسائل مهم در رابطه با سدهای مربوط به دور بهره برداری آنها بوده و آن تاثیرات مختلفی است که متناسب با ابعادشان بر اقلیم منطقه طرح خواهند داشت. هدف از انجام این تحقیق بررسی ارتباط بین تغییرات آب و هوایی و احداث سدهای مخزنی است. نتیجه نشان میدهدکه این سازه ها تاثیرات کاملاً معنی داری بر پارامترهای اقلیمی دارند. دریاچه های بزرگی که در پشت سدهای مخزنی بوجود می آیند، سطح تبخیر بزرگی ایجاد می کنند که می توانند تغییرات مشخصی را در میکرواقلیم (منطقه اطراف دریاچه سد) بوجود آورد. میانگین دمای هوای سالانه کاهش یافته و دارای اقلیمی با رطوبت بیشتر گردد. از طرف دیگر حجم آب اضافه شده به جو در صورت تامین سایر عوامل مورد نیاز می تواند بر توزیع زمانی و مکانی بارش، و نیز مقدار آن تاثیر گذار باشد. اعداد بدست آمده متوسط کاهش درجه حرارت هوا در میکرواقلیم می باشد و درواقع کاهش دما از یک مقدار بیشینه در کنار دریاچه سد – که می توانند تاچندین برابر اعداد محاسبه شده باشد – تا یک مقدار کمینه در مرزهای میکرواقلیم تغییر کند. بر اساس محاسبات انجام شده به طور میانگین تلفات تبخیر آب از مخازن این سدها در حدود 280 میلیون متر مکعب در سال می باشد. همچنین با استفاده از نرم افزارهای آماری Sigma plot و انجام آزمون رگرسیون غیر خطی، روابط ی جهت محاسبه کاهش درجه حرارت در فواصل مشخص از سد ارائه گردید که می توانند در مناطقی با شرایط حوضه های مورد مطالعه استفاده شوند. تاکید مقاله حاضر عمدتا بر سدهای مخزنی احداث شده در استان خوزستان می باشد.

تغییر اقلیم ، سد مخزنی ، میکرواقلیم ، تبخیر سطحی ، حوضه های آبریز غرب و جنوب غرب ایران