مایده پیک موسوی - کارشناس ارشد مطالعات معماری ایران، دانشگاه هنر اصفهان، اصفهان. ایران
نیما ولی بیگ - استادیار مرمت، دانشگاه هنر اصفهان، اصفهان. ایران
مصطفی کیانی - دانشیار معماری، دانشگاه هنر تهران، تهران، ایران

میراث معماری بومی روستایی گیلان به علت فرسایش سریع طبیعی ناشی از اقلیم، تغییرالگوی زندگی، هجوم ویلاسازی شهرنشینان و... به سرعت در معرض فراموشی است و شایسته است که باری دیگر به ارزشها و اصول این نوع معماری پرداخته شود. تاکنون پژوهشگران بسیاری به بررسی معماری بومی نقاط مختلف ایران پرداختهاند اما در این بین به معماری بومی گیلان و پاسخ آن از نظر اقلیمی کمتر پرداخته شده است؛ این مقاله سعی دارد تا به این سوال پاسخ گوید که مزایای معماری بومی از نظر اقلیمگرایان چیست و در گیلان این معماری به اقلیم چگونه پاسخ داده است این مقاله از نظر هدف؛ توسعه ای و از نظر روش تجزیه و تحلیل داده ها، تحقیقی کیفی بر پایه تبیین و تحلیل است. با بررسی های به عمل آمده، میتوان اینگونه اظهار داشت که معماری بومی، خاصه معماری بومی گیلان؛ از اصولی نیروی کار و مصالح محلی، احترام به طبیعت و اقلیم، شناخت کافی از طبیعت و پتانسیلهای آن، اقتصاد فقیر و ... پیروی میکرد که این اصول در معماری امروز روستایی خاصه در مناطق محروم و حتی زاغه نشین میتواند مورد استفاده قرار گیرد؛ در این معماری پاسخ به دغدغه اصلی معماری گیلان که ازدیاد رطوبت و باران عوامل جغرافیایی بوده است، با استفاده از سایر عوامل جغرافیایی نور و باد و طبیعی داده میشد. بنابراین برای حل مشکل برخاسته از طبیعت از خود طبیعت کمک گرفته شده است.

معماری بومی، راهکارهای بومی، اقلیم، خانه روستایی، گیلان