مجتبی کریمی
مجتبی قائدی
محمد پروازدوانی

ﺍﻣﺮﻭﺯﻩ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻭ ﺗﺤﻮﻝ ﻭ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﺟﺰء ﺟﺪﺍﻳﻰ ﻧﺎﭘﺬﻳﺮ ﻓﻨﺎﻭﺭﻯ ﺩﺭ ﺻﻨﺎﻳﻊ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺷﺪﻩ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻭ ﺗﺤﻮﻝ ﺣﺘﻰ ﻣﺮﺯﻫﺎﻯ ﺻﻨﻌﺖ ﻧﻔﺖ ﻛﻪ ﺯﻣﺎﻧﻰ ﺍﺯ ﻧﻈﺮﮔﺎﻩ ﻓﻨﺎﻭﺭﻯ ﻭ ﺩﺍﻧﺶ، ﺩﺭ ﺣﻮﺯﻩ ﻓﻨﺎﻭﺭﻯ ﻫﺎﻯ ﺳﻨﺘﻰ ﺟﺎﻯ ﻣﻰ ﮔﺮﻓﺖ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻧﻮﺭﺩﻳﺪﻩ ﺍﺳﺖ. ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻭ ﺗﺤﻮﻝ ﻭ ﺑﻪ ﺭﻭﺯ ﺷﺪﻥ ﺩﺭ ﺣﻮﺯﻩ ﻓﻨﺎﻭﺭﻯ ﻫﺎﻯ ﺻﻨﻌﺖ ﻧﻔﺖ ﮔﺮﭼﻪ ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺩﺭ ﺣﻮﺯﻩ ﻓﻨﺎﻭﺭﻯ ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ، ﺭﺍﻳﺎﻧﻪ ﻭ ﻫﻮﺍﻓﻀﺎ نیست، ﺍﻣﺎ ﺩﺭ ﻧﻮﻉ ﺧﻮﺩ درخور ﺗﻮﺟﻪ ﺍﺳﺖ. ﺍﻳﻦ ﺗﻐﻴﻴﺮﺍﺕ ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﺎ ﺳﺮﻋﺖ ﻗﺎﺑﻞ ﻣﻼﺣﻈﻪ ﺍﻯ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﺑﻪ ﻃﻮﺭﻯ ﻛﻪ ﻛﻤﺘﺮ ﺑﺨﺶ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻭ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﺻﻨﻌﺖ ﻧﻔﺖ ﺩﺭ ﻫﺮ ﻛﺸﻮﺭ ﻭ ﻳﺎ ﺷﺮﻛﺖ ﻓﻌﺎﻝ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺣﻮﺯﻩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺁﮔﺎﻫﻰ ﺍﺯ ﺁﺧﺮﻳﻦ ﺍﺧﺒﺎﺭ، ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﻭ ﺗﻐﻴﻴﺮﺍﺕ ﺩﺭ ﺣﻮﺯﻩ ﻓﻨﺎﻭﺭﻯ را در دستور کار ﺧﻮﺩ ﻗﺮﺍﺭ ﻧﺪﺍﺩﻩ ﺑﺎﺷﺪ.ﺯﻣﺎﻧﻲ ﮔﻤﺎﻥ ﺑﺮﺩﻩ ﻣﻲ ﺷﺪ ﻓﻨﺎﻭﺭﻱ ﻫﺎﻱ ﺍﻛﺘﺸﺎﻓﻲ ﺑﻪ ﺩﻟﻴﻞ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﻳﺎﻓﺘﻦ ﻧﻔﺖ، ﺑﻪ ﺁﺧﺮ ﻋﻤﺮ ﺧﻮﺩ ﺭﺳﻴﺪﻩ ﺍﻧﺪ، ﺍﻣﺎ ﻣﻌﺮﻓﻲ متداوم ﻓﻨﺎﻭﺭﻱ‌های نوین ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻋﺮﺻﻪ، ﺍﻳﻦ ﻣﺪﻋﺎ ﺭﺍ ﺑﺎﻃﻞ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ. ﻳﻜﻲ ﺍﺯ ﻓﻨﺎﻭﺭﻱ ﻫﺎﻱ ﻣﻄﺮﺡ ﺩﺭ ﺣﻮﺯﻩ ﺑﺎﻻﺩﺳﺘﻲ ﺻﻨﻌﺖ ﻧﻔﺖ، فناوری کیو در لرزه نگاری اکتشاف نفت و گاز است که برای بهبود تصویر ارائه شده از مخزن مورد استفاده قرار می‌‌گیرد. این فناوری هم در دریا و هم در خشکی نقشی انقلابی در کمک به مکان‌یابی، تعریف مخزن، مانیتور کردن مخزن و ادامه حیات میدان دارد. این فناوری می‌‌تواند در موارد متعددی از جمله طول عمر مخزن در اکتشاف نفت، ازدیاد برداشت، کمک در مدیریت مخزن و کاهش ریسک مدیریت مخزن، مورد استفاده قرار گیرد. در این مقاله به معرفی جنبه های مختلف این فناوری و نمونه های اجرایی شده آن در سطح جهان پرداخته میشود.

لرزه نگاری، تکنولوژی کیو، پایش و توصیف مخزن