اسماعیل آیتی - دکترای حمل و نقل ، دانشیار گروه عمران دانشکده مهندسی دانشگاه فردوسی
فرامرز قدیریان - کارشناس ارشد راه و ترابری، دانشکده مهندسی دانشگاه فردوسی مشهد، ایران
مهران مزاری - کارشناس ارشد راه و ترابری، دانشکده مهندسی دانشگاه فردوسی مشهد، ایران

بخش حمل و نقل ریلی به سبب مزایای مختلف از قبیل قابلیت حمل انبوه بار و مسافر ، مصرف پایین انرژی ، حفظ محیط زیست ، استهلاک پایین در ناوگان و غیره ، دارای جایگاه خاصی در بخش حمل و نقل به ویژه در جهت برقراری توسعه پایدار می باشد . در صورتی که ایستگاههای راه آهن فعلی در ایران توسعه نیابد این ایستگاهها فقط توانایی پاسخگوئی حدود 20% از نیازهای جابجایی مسافر در سال 1388 را خواهد داشت که این مسئله لزوم توسعه ایستگاههای راه آهن را بیش از پیش نشان می دهد . از این میان شبکه ریلی خراسان با توجه به اینکه به طور متوسط سالانه 6 میلیون نفر مسافر در شبکه ریلی این استان جابجا می شوند و نیز پیش بینی می شود در پایان برنامه 5 ساله چهارم کشور (پایان سال 1388) حدود 36 میلیون نفر استفاده کنندگان شبکه ریلی باشند که از این تعداد حدود 16 میلیون نفر (نزدیک به 50 درصد) سهم شبکه حمل و نقل ریلی خراسان باشد]1[ ، از اهمیت بسیار زیادی در داخل کشور برخوردار می باشد و در نتیجه ایستگاه فعلی به سرعت باید توسعه فزیکی پیدا کند. در این مقاله سعی شده است پس از بررسی و تحقیق بر روی روشهای توسعه و نیز مقررات مربوط به سیستم های مختلف ایستگاه راه اهن، با توجه به محاسبات صورت گرفته به منظور پیش بینی میزان مسافر در افق طرح 1408، ایستگاه راه آهن مشهد بطور موردی بررسی و با تحقیقات میدانی و کتابخانه ای نقایص و معایب این ایستگاه شناسایی و راه حلهای نحوه توسعه فیزیکی آن ارائه گردد.

راه آهن ، ایستگاه، مسافر، مشهد، توسعه