سیدمحمدرضا رضایی - کارشناسی ارشد علوم و تکنولوژی بذر جهادکشاورزی فریمان مدرس دانشگاه پیام نور فریمان
کیومرث بخش کلارستاقی - عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی مشهد
زهرا نیک پرور - کارشناس ناظر کشاورزی جهادکشاورزی فریمان

کاهش نزولات جوی و پراکنش نامناسب آن در کنار مشکلات تغذیه ای، تولید محصولات دیم را با چالش جدی مواجه ساخته، کاربرد کودهای زیستی به جای کودهای شیمیائی در شرایط دیم در کنار تکنیک های مدیریت بهره برداری از آب باران به عنوان راه حلی برای بهبود تولید در واحد سطح می باشد. از روش های معمول و مقرون به صرفه جهت استفاده بهینه از آب باران و جلوگیری از هرز رفتن نزولات، ایجاد خطوط کنتورینگ و هدایت رواناب ها به عمق خاک می باشد . این آزمایش به منظور مقایسه تاثیر استفاده مطلوب از نزوات جوی و پرایمینگ بذر با کودهای بیولوژیک موجود در بازار در شرایط دیم در شهرستان فریمان در سال های زراعی 89-90 و 90-91 بصورت کرت های خرد شه در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. عامل اصلی دو شیوه استفاده از نزولات (کنتوربنگ و روش معمول کشت دیم) و عامل فرعی چهار تیمار کودی (نیتروکسین، سوپرنیتروپلاس ، هیومیکاوهیومسیل) بعلاوه یک تیمار بدون کود به عنوان شاهد در نظر گرفته شد. نتایج نشان دادتیمار کنتوربنگ که در آن رواناب ها به داخل زمین هدایت شده بود در سال اول و دوم باعث ارتقاء عملکرددانه، شاخص برداشت و وزن هزار دانه شد. اما تیمار پرایم بذر با کود بیولوژیک و کنتورینگ در سال دوم در تمامی اجزی عملکرد باعث ارتقاء نتایج در حدمعنی دار شد که تاثیر کود سوپر نیتروپلاس از بقیه در حدمعنی داری بیشتر بود. از نتایج آزمایش چنین نتیجه گیری شد که در شرایط دیم موجود حتی با تکنیک های سنتی جمع آوری نزولات و پرایم بذر با سوپرنیتروپلاس که کود ارزان قیمتی است می توان به عملکرد تادو برابر دست یافت.

تیمار کودی، رواناب، سوپرنیتروپلاس، کنتوربنگ، نیتروکسین