محمدابراهیم صادق زاده ریحان - کارشناس ارشد مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اذربایجان شرقی
علی کلانتری اسکویی - عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی ومنابع طبیعی استان آذربایجان شرقی
عبداله حسین پور - کارشناس ارشد مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اذربایجان شرقی
محسن سلیمان پور مقدم - کارشناس مدیریت جهاد کشاورزی قاین

به منظور بررسی تاثیر آب باران جمع آوری شده توسط سامانه های سطوح آبگیر به میزان رطوبت خاک و رشد نهال سنجد، آزمایشی در قالب طرح آزمایشی بلوک های کامل تصادفی با سه تیمار در سه تکرار در طی سال های 1390 تا 1392 طراحی و اجرا گردید. در این تحقیق هر کرت آزمایشی به عنوان یک سامانه سطح آبگیر عمل نموده و اعمال تیمارهای مختلف در داخل چاله هر کرت صورت پذیرفت. در هریک از چاله انتهای سامانه، یک نهال سنجد غرس وهمچنین یک جفت حسگر TDR به طول 70 سانتی متری جهت اندازه گیری رطوبت خاک چاله قرار داده شدند. نتایج نشان داد که استفاده از تیمارهای مذکور، موجب افزایش معنی دار ذخیره رطوبتی خاک، نسبت به تیمار شاهد در سطح احتمال 1 و 5 درصد گردید. مقایسه میانگین رطوبت حجمی در تیمارهای آزمایشی در هر دوسال نشان داد که تیمار سامانه سطوح آبگیر عایق توام با استفاده از مواد جاذب الرطوبت پومیس در چاله نتهای سامانه بیشترین میزان رطوبت را در خودش ذخیره کرده و بعداز آن به ترتیب تیمارهای بدون پومیس و شاهد قرار گرفته اند. همچنین تاثیر تیمارهای آزمایشی بر روی ارتفاع، قطر یقه و مساحت برگ های نهال سنجد در سطح احتمال 1درصد معنی دار بود. بیشترین میزان ارتفاع نهال، قطر یقه و مساحت برگ های مربوط به تیمار سامانه سطوح آبگیر عایق ونیمه عایق توام با استفاده از مواد جاذب الرطوبت پومیس در چاله انتهای سامانه و کمترین آنها مربوط به تیمار شاهد بود.

استحصال آب باران، پومیس، رطوبت حجمی، سامانه سطوح آبگیر، سنجد