غلامعلی مظفری - استادیار گروه جغرافیای دانشگاه یزد

آب و هوا یکی از عوامل اصلی محیطی است که تمامی مظاهر حیات را تحت تاثیر خود قرار میدهد. کاشت واقع بینانه محصول به درک صحیح ازشرایط آب و هوایی بستگی دارد. آگاهی از ویژگی های عناصر جوی از اهمیت بسیار بالایی در میزان موفقیت و شکست پروژه های کشاورزی برخوردار است. یکی ازمسائل بسیار جدی که کشاورزان درسطح کشور با آن مواجه هستند تعیین تقویم زمانی کاشت محصول کشاورزی است که از دیرباز به طور سنتی در سطح منابع کشاورزی انجام میپذیرد این مسئله به ویژه در سطح مناطق دیم خیز کشور به خوبی قابل مشاهده است به طوری که در دوره فصل پائیز ایام کاشت یک تا دو ماه به درازامیکشد ، علت این مسئله به عدم آگاهی کشاورزان نسبت به تاریح گذر آستانه های بارش و آستانه های دمائی بر می گردد. در تحقیق حاضر سعی بر آن است که باآگاهی از ویژگی های بارش و ویژگی های دما در سطح مناطق کشاورزی نسبت به تیین تقویم زمانی مناسب کاشت گندم دیم رقم سرداری اقدام گردد. منطقه مورد مطالعه با مساحت 2815 کیلومتر مربع در غرب ایران، در شرق استان کرمانشاه و بین 345 و 3430 درجه عرض شمالی، 47 درجه و 47 45 درجه طول شرقی قرار داشته و شامل دشتهای صحنه، بیستون، هرسین و کرمانشاه است. نتایج از تحقیق نشان می دهد که با استفاده از تلفیق ویژگی های بارش و دما تاریخ مناسب کاشت گندم دیم 10 تا 15 روز قبل از تاریخ آغاز بارش در سطح اطمینان 20 درصد (یعنی 11 تا 21 آبان) می باشد به سخن دیگر کاشت محصول تقریبا در محدوده 25 تا 30 مهر ماه در سطح منطقه مورد مطالعه توصیه می شود.