هرمز عبادی - موسسه تحقیقات مرکبان کشور، بخش تحقیقات فنی و مهندسی
عبدالمجید لیاقت - دانشکده کشاورزی، گروه مهندسی آبیاری و آبادانی
عباس کشاورز - موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر

انتخاب صحیح سیستم آبیاری گام مهمی در بهره برداری بهینه از منابع آب و خاک است . لزوم توجه به مشخصات و محدودیتهای سیستمهای آبیاری، خصوصیات فیزیکی و شیمیایی آب و خاک محل، اهداف و پیامدهای زیست محیطی، اجتماعی و اقتصادی سبب میگردد که انتخاب سیستم آبیاری به مسئله نسبتا پیچیده بدل گردد. از سویی دیگر با توجه به برخورداری سیستمهای خبره از قابلیت هوش مصنوعی، این سیستمها قادر خواهند بوددر حل مسائل پیچیده که نیاز به حجم زیادی از دانش و تجربه ( که معمولا کیفی هستند) دارند، به کاربران کمک بزرگی کنند. به این منظور سیستم تصمیم گیری خبره ای به نام Isys برای انتخاب بهینه سیستم آبیاری، طراحی و توسعه داده شد که لازم بود پاسخگویی این سیستم تحت شرایط یا مسائل مختلف ارزیابی گردد. اصولا ارزیابی اینگونه سیستمها دارای دو مرحله صحت سنجی و ارزیابی کامل می باشد. از این رو در مرحله صحت سنجی که بخشی از آن به کمک امکانات پوسته اصلی (یعنی Exsys) سیستم صورت گرفت صحت ساختار دانش تعریف شده در سیستم Isys بر اساس ساختار مورد نظر، بررسی و موارد نقص برطرف گردید. پس از آن در مرحله رازیابی کامل، سه مسئله با تعریف شرایطی که مهم و کلیدی به نظر می رسید، با مشورت دو متخصص آبیاری که دارای سابقه فعالیت در بخشهای تحقیقاتی و اجرایی بودند، طرح گردید و مدل برای آنها اجرا گردید. نتایج مدل با نتیجه تصمیم گیری افراد خبره مذکور، سازگاری خوبی نشان داد.

سیستم خبره ، انتخاب سیستم آبیاری