مهدی ابطحی - دانشجوی کارشناسی ارشد، پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلز
ساسان عشقی - پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله

با توجه به اهمیت و نیاز به بهره برداری بدون وقفه از بیمارستان ها بعد از وقوع زلزله، لازم است این ساختمان ها، پس از زلزله عملکرد مناسبی از خود نشان داده و بتوانند خدمات ضروری مورد نیاز را فراهم آورند. ویژگی های معماری خاصی که در اغلب بیمارستانها وجود دارد، پیچیدگی و همچنین عوامل طراحی، ساخت و بهره برداری؛ می توانند بیمارستانها را در مقابل زلزله آسیب پذیر سازند. خسارت های وارد آمده به آنها در زلزله های گذشته اهمیت این موضوع را بارها یادآوری نموده است. زلزله های 1971 سان فرناندو و 1972 ماناگوآ نشان دادند که طراحی لرزه ای المان های غیرسازه ای اهمیت زیادی در خدمت رسانی بیمارستان ها دارند. هر چند پس از سال 1970 و بخصوص بعد از زلزله 1985 مکزیکو، طراحیسازههای مقاوم در برابر زلزله دقیق تر شده بود، اما بعلت اینکه در آیین نامه ها به مولفه های غیر سازه ای کمتر توجه شده و یا اینکه از طراحی آنها چشم پوشی می گردد، آسیب به این مولفه ها در زلزله های گذشته زیاد بوده است. بطور کلی آسیب پذیری بیمارستان ها به سه دسته سازه ای، غیرسازه ای ، و سازمانی تقسیم می شود که این مقاله تنها به آسیب پذیری سازه ای و غیرسازه ای و عوامل موثر در آسیب های وارده به بیمارستان ها در زلزله های گذشته می پردازد و سعی شده است تا نشان داده شود که روش طراحی این نوع ساختمان ها ، باید متفاوت با آنچه که در آیین نامه ها برای انواع مختلف سازه ها داده شده است، باشد، تا با امکان بیشتری پس از یک زلزله بزرگ بتوانیم به عملکرد قابلیت استفاده بی وقفه دست یافت.