لیلا دیانی - دانشجوی کارشناسی ارشد گروه خاکشناسی دانشگاه شهرکرد
فایز رئیسی - دانشیار گروه خاکشناسی دانشگاه شهرکرد

افزایش غلظت فلزات سمی ، به ویژه کادمیم در خاک نه تنها رشد گیاه، بلکه فعالیت میکروبی خاک را نیز کاهش می دهد . فعالیت آنز یمی در خاک به عنوان یک شاخص بیولوژیک حساس به حضور عناصر سنگین در خاک به شمار می رود(ویگ، ۲۰۰۳ ). این عناصر به سه طریق باعث کاهش فعالیت آنزیم های خاک می شوند(ویگ، ۲۰۰۳) تغییر شکل و اختلال در ا یجاد کمپلکس آنزیم -سوبسترا، تغییر شکل پروتئین آنزیمی و تأثیر بر ساخت آنز یم در درون موجود زنده . هنگامی که کادم یم به جایگاه فعال آنزی م فسفاتاز قل یایی متصل می شود ، فعالیت و متابولیسم این آنز یم مختل می گردد. لندی و همکاران ( ۲۰۰۰ ) دریافتند کاهش در فعال یت آنز یم ده یدروژناز فقط در غلظت mgkg 500 کادمیم رخ می دهد در حالی که آنز یمی مانند فسفاتاز اسیدی به غلظت mgkg ۵۰ حساس است. در آزما یشی که روی و همکاران ( ۲۰۰۴ ) روی اثر عناصر سمی مختلف بر فعالیت فسفاتاز قلیایی و اسیدی انجام دادند چنین بیان داشتند ک ه عناصر سمی (Pb,Zn,Cu,Mn,Fe,Cd) باعث غیر فعال شدن آنز یم ها از راه واکنش با گروه های سولفیدریل برای تشکیل سولفید فلز می شوند. گروه های سولفیدریل در آنزیم ها نقش مکمل و سازنده جایگاه فعال کاتالی زوری را دارند و یا در نگهداری و ثبات ساختمان پروتئ ین آنزی می نقش دارند. این مطالعه به منظور بررسی اثر سطوح مختلف کادمیم بر فعالیت آنزیم های فسفاتاز اسیدی، قلیائی و اوره آز انجام شده است.