هادی قربانی - استادیار دانشکده کشاورزی دانشگاه صنعتی شاهرود

حرکت کادمیم در خاک توسط عوامل مختلف کنترل می شود. مقدار کادمیم ورودی به خاک، شرایط محیطی از قبیل بافت خاک و شرایط اقلیمی و نظایر آن از جمله این عوامل هستند. در این میان خواص و ذات کلوئیدهای خاک ونیز ویژگیهای محلول الکترولیت از اهمیت قابل توجهی بر خوردار هستند. از آنجا که جذب سطحی کادمیم توسط کلوئید های خاک مهمترین عامل کنترل کننده مقدار کادمیم آماده برای آبشویی است، ترکیب الکترولیت در محلول خاک می تواند از طریق ایجاد شرایط رقابت بین کاتیونها برای جذب بر روی سطوح جاذب خاک، نقش مهمی در کاهش مقدار کادمیم جذب شده و در نتیجه افزایش مقدار کادمیم قابل آبشویی ایفا نماید. کلسیم از جمله کاتیونهای معمول در خاکهای شور است که رقابت قابل توجهی با کادمیم در جذب بر روی سطوح جاذب خاک از خود نشان می دهد. افزایش کلسیم در محلول الکترولیت می تواند جایگزین بخشی از کادمیم جذب شده بر روی سطوح کلوئید های خاک شده و با انتقال آنها به فاز محلول خاک امکان آبشویی کادمیم را تسهیل نماید. از آنجا که در شرایط مشابه، سدیم قادر به رقابت جدی با کادمیم در فرایند جذب سطحی نیست، مقایسه عملکرد دو کاتیون کلیسم و سدیم در افزایش تحرک کادمیم در خاک می تواند جالب توجه باشد.